Εποχή τεχνολογικών άθλων ή ηθικών αθλιοτήτων;
Τα ρομπότ θα αντικαταστήσουν τους φίλους; Για «τα άλαλα και τα μπάλαλα» … εκπληρώνεται σήμερα;
Η Σοφία, η Μέλοντι, η Ντιέλα, η Αλέξα, η Σίρι, το προηγμένο Ρομποτικό σύστημα Ντα Βίντσι δεν μπορούν παρά να μας θυμίσουν την προφητεία του Aγίου Κοσμά του Αιτωλού: «Θα έρθει καιρός που θα διαφεντεύουν τον κόσμο τα άλαλα και τα μπάλαλα», τα άψυχα μηχανήματα διαφόρων εφευρέσεων. Τα άλαλα- οι σύγχρονοι ηλεκτρονικοί υπολογιστές είναι απολύτως αθόρυβοι στη λειτουργία τους και τα μπάλαλα- ηχοποιητική λέξη- οι θορυβώδεις μηχανές παράγουν ίδιας συχνότητας εκνευριστικούς ήχους μπ…μπ…μπ…, συντελώντας στην ηχορύπανση των μεγαλουπόλεων. Αυτά αντικατέστησαν και ολοένα αντικαθιστούν τα εργατικά χέρια και κυριαρχούν στην καθημερινότητά μας, ακόμη και ως προσωπικοί βοηθοί του λογισμικού των κινητών τηλεφώνων, ίσως σαν νεότερα είδωλα ενός υλιστικού κόσμου, έτοιμου να θεοποιήσει κάθε μηχάνημα υψηλής τεχνολογίας, κάθε ρομπότ.
Η λέξη ρομπότ προέρχεται ετυμολογικά από τον τσέχικο όρο robota που σημαίνει υποχρεωτική εργασία. Είναι ένα μηχάνημα ικανό να εκτελεί διάφορες ενέργειες όταν του δίνονται εντολές από ένα πρόγραμμα υπολογιστή (JETRO 2018, Τσαγκάρης Α. 2018).
« Τα ρομπότ κουτί της Πανδώρας ή … κέρας της Αμάλθειας;»
Κάθε σκεπτόμενος άνθρωπος είναι εύλογο να προβληματίζεται, για το αν η τεχνολογία αποτελεί με την καταιγιστική της πρόοδο το κέρας της Αμάλθειας, την πηγή της προόδου για την ανθρωπότητα ή είναι ένα σύγχρονο «κουτί της Πανδώρας» από το οποίο θα εκπηγάσουν τα δεινά.
Η διεθνής νομοθεσία τι ορίζει;
Η Σοφία είναι το πρώτο ανθρωποειδές ρομπότ τεχνητής νοημοσύνης στον κόσμο, στο οποίο η κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας χορήγησε υπηκοότητα, με πολλούς να επισημαίνουν ότι το ανθρωποειδές έχει περισσότερα δικαιώματα από πολλές γυναίκες στη συγκεκριμένη χώρα ! Η Σοφία είναι και το πρώτο ρομπότ στον κόσμο με δικό του διαβατήριο, με το οποίο ταξίδεψε στην Ελλάδα και συμμετείχε στο συνέδριο στο Nafpaktos Ιnternational Conference Center. Αποτελεί δημιούργημα της Hanson Robotics με έδρα το Χονγκ Κονγκ. Η Σοφία υπηρέτησε ως πρέσβειρα καινοτομίας στο αναπτυξιακό πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών. O David Hanson ιδρυτής της ομώνυμης εταιρείας και δημιουργός ανθρωποειδών ρομπότ, δήλωσε πως το όνομα της Σοφίας έχει ελληνική ρίζα!
Τα ρομπότ θα αντικαταστήσουν τους εργαζομένους;
Η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν είναι ούτε επιστημονικό πείραμα, ούτε επιστημονική φαντασία. Είναι μία επιστημονική πειθαρχία που συνδυάζει πολλαπλές τεχνολογίες, όπως μηχανική μάθηση, πληροφορική και ρομποτική, με συγκεκριμένο και καλά σχεδιασμένο λογισμικό και ακριβές υλικό που καθιστά τις μηχανές υπολογιστών ικανές να συλλέγουν, να κατανοούν και να επεξεργάζονται άπειρες πληροφορίες και δεδομένα και να μαθαίνουν από αυτά, με ρυθμούς ταχύτατους. Σκοπός είναι να αποφασίζουν και να εκτελούν εργασίες που απαιτούν ανθρώπινη ευφυΐα! (EPRS 2019, European Commission 2019, KPMG 2018, Γεωργούλη Α. 2015). Σύμφωνα με τον Russell S.J. και Norvig P. (2010), η τεχνητή νοημοσύνη είναι η τέχνη της δημιουργίας και της μελέτης υπολογιστικών μηχανών που αντιλαμβάνονται, αιτιολογούν, ενεργούν και εκτελούν λειτουργίες που απαιτούν νοημοσύνη.
Στόχος σήμερα είναι το ποιος θα ελέγξει τα δεδομένα;
Εάν διαθέτετε τα καλύτερα δεδομένα σ’ έναν ανταγωνιστικό εμπορικό ή κατασκευαστικό κλάδο, ακόμη και αν όλοι εφαρμόζουν παρόμοιες τεχνικές, τα καλύτερα δεδομένα θα επικρατήσουν. Σημαντική δυνατότητα είναι ότι η τεχνητή νοημοσύνη προσαρμόζεται μέσω προοδευτικών αλγορίθμων εκμάθησης, ώστε να αφεθούν τα δεδομένα να κάνουν τον προγραμματισμό. Για παράδειγμα όπως ο αλγόριθμος μπορεί να διδάξει τον εαυτό του τον τρόπο να παίζει σκάκι, μπορεί και να τον διδάξει ποιο προϊόν να συστήσει στη συνέχεια διαδικτυακά. Και έτσι τα μοντέλα προσαρμόζονται όταν τους δίνονται συνεχώς νέα δεδομένα. Συνήθως, η τεχνητή νοημοσύνη δεν πωλείται ως μεμονωμένη εφαρμογή. Οι ικανότητές της θα βελτιώνουν τα προϊόντα που ήδη χρησιμοποιούνται, όπως η πρόσθεση της ψηφιακής βοηθού Siri ως λειτουργία στα προϊόντα Apple νέας γενιάς.
Ενώ η τεχνητή νοημοσύνη τα τελευταία χρόνια καταγράφει ραγδαία αύξηση, δεν έχει φθάσει ακόμη στο σημείο εκείνο όπου η πλειοψηφία των μεγάλων εταιρειών θα θελήσουν να την εντάξουν στις καθημερινές τους πρακτικές. Πολλοί επιστήμονες τονίζουν ότι αυτό που θα κάνει την τεχνητή νοημοσύνη να φτάσει στο “ζενίθ”, είναι όταν οι επιχειρήσεις θα αρχίσουν να σκέφτονται διαφορετικά, δηλαδή θα είναι σε θέση να κατανοήσουν την ανάγκη της άμεσης εξυπηρέτησης των πελατών τους για να υπερπολλαπλασιάσουν τα κέρδη τους.
Τα ρομπότ θα μας κάνουν παρέα;
Κατά τη διάρκεια της CES 2025, της μεγαλύτερης έκθεσης ηλεκτρονικών και τεχνολογίας στον κόσμο που γίνεται στο Λας Βέγκας, η εταιρεία Realbotix παρουσίασε τη νέα της καινοτομία στην κατηγορία των ανθρωποειδών ρομπότ: τη "Melody". Πρόκειται για ένα ρομπότ «συντροφιάς», που σχεδιάστηκε για να λειτουργεί ως φίλος, προσωπικός βοηθός ή ταξιδιωτικός συνοδός και ενσωματώνει προηγμένη τεχνολογία κίνησης για πιο φυσικές και ρεαλιστικές αλληλεπιδράσεις. Η Melody μπορεί να διατηρεί οπτική επαφή, να συνομιλεί με νόημα και να θυμάται τις προτιμήσεις του χρήστη. Η αρθρωτή της σχεδίαση επιτρέπει εύκολη αποσυναρμολόγηση, καθιστώντας την ιδανική για μεταφορά, ακόμη και μέσα σε βαλίτσα. Ο CEO της Realbotix, Andrew Kiguel, τόνισε ότι στόχος της εταιρείας είναι η δημιουργία ρομπότ που δεν θα ξεχωρίζουν από τους ανθρώπους και θα δραστηριοποιούνται σε τομείς όπως η εκπαίδευση, η υγειονομική περίθαλψη και η ψυχαγωγία.
Με τιμή που ανέρχεται στα $175.000, η Melody διαθέτει προηγμένα συστήματα όρασης με μικροκάμερες ενσωματωμένες στα μάτια της. Αυτές της επιτρέπουν να παρακολουθεί κινήσεις, να διατηρεί οπτική επαφή και να αναγνωρίζει αντικείμενα, δημιουργώντας έτσι ουσιαστικές και ρεαλιστικές αλληλεπιδράσεις. Η αρθρωτή κατασκευή της επιτρέπει την αντικατάσταση εξαρτημάτων και τη μετατροπή του ρομπότ σε διαφορετικούς χαρακτήρες, ενώ η βάση του παραμένει η ίδια.
Δημιουργείται λοιπόν ο εύλογος προβληματισμός για το τι θα συμβεί αν κάποιος επιλέξει ως μέλος της οικογένειάς του ένα τέτοιο ρομπότ, που θα είναι πειθήνιο όργανό του και όχι έναν άνθρωπο με ανεξάρτητη και αυτόβουλη προσωπικότητα!
Υπάρχει ρομπότ οικιακή βοηθός;
Η Neura Robotics παρουσίασε το ανθρωποειδές τρίτης γενιάς 4NE1 στην Automatica 2025, σχεδιασμένο για οικιακή χρήση και όχι μόνο. Το εν λόγω ρομπότ υπόσχεται πως θα κάνει τις καθημερινές δουλειές του σπιτιού, όπως σιδέρωμα, άδειασμα πλυντηρίου πιάτων και μεταφορά βαρέων αντικειμένων. Η Neura Robotics, που ιδρύθηκε στη Βαυαρία το 2019, έχει φτάσει να απασχολεί περίπου 600 άτομα και είναι μια από τις κορυφαίες εταιρείες της Ευρώπης στα αυτόνομα ανθρωποειδή ρομπότ τεχνητής νοημοσύνης. Μέχρι το 2030, σχεδιάζει να παραδώσει πέντε εκατομμύρια μονάδες τόσο για οικιακή όσο και για βιομηχανική χρήση. Αν καταφέρει να κυκλοφορήσει το πρώτο ρομπότ τεχνητής νοημοσύνης για το σπίτι, πριν από την Tesla, τότε θα γίνεται μεγάλος παίκτης σε μια εντελώς νέα βιομηχανία. Η εταιρία έχει ήδη λάβει χρηματοδότηση 120 εκατομμυρίων ευρώ και ο όγκος παραγγελιών που έχει δεχθεί, υπερβαίνει το 1 δισεκατομμύριο ευρώ.
Υπάρχει ρομπότ πολιτικός;
Το πρώτο ρομπότ τεχνητής νοημοσύνης πολιτικός, η Ντιέλα συμμετέχει στο υπουργικό συμβούλιο της κυβέρνησης Ράμα στην γειτονική Αλβανία. Η Ντιέλα θα διαχειρίζεται όλους τους δημόσιους διαγωνισμούς, μέσω των οποίων η κυβέρνηση αναθέτει έργα σε ιδιωτικές εταιρείες, με σκοπό οι δημόσιοι διαγωνισμοί να είναι απόλυτα διαφανείς.
Ωστόσο, σήμερα ένας από τους βασικούς προβληματισμούς της ανθρωπότητας είναι η αξιοπιστία της τεχνολογίας. «Υπάρχουν μεγάλα θέματα αξιοπιστίας και ένας από τους λόγους είναι ότι, όταν τα δεδομένα με τα οποία τροφοδοτείς τον αλγόριθμο είναι ελλιπή ή μη αντιπροσωπευτικά, μπορεί να οδηγήσουν σε λανθασμένες ή ελλιπείς νοητικές λειτουργίες. Για παράδειγμα, ένα αυτοοδηγούμενο αυτοκίνητο τράκαρε με φορτηγό σταματημένο στην αριστερή λωρίδα. Γιατί συνέβη αυτό; Ίσως γιατί ποτέ στα δεδομένα που εισήχθησαν για να ‘‘προπονηθεί’’ ο αλγόριθμος στην αναγνώριση εικόνας δεν υπήρχε αυτοκίνητο σταματημένο στην αριστερή λωρίδα του δρόμου, επειδή αυτό σπάνια συμβαίνει.
Εξίσου, σοβαρή παράμετρος είναι τα ηθικά διλήμματα. Τα αυτοοδηγούμενα αυτοκίνητα θα κινούνται μαζικά στους δρόμους. Κάποιο απ’ αυτά ενδέχεται να εμπλακεί σε ατύχημα με πεζούς. Ο αλγόριθμος που οδηγεί το αυτοκινούμενο, θα πρέπει ακαριαία να αποφασίσει για το αν πρέπει να συνεχίσει ευθεία και να χτυπήσει τους πεζούς ή να στρίψει προς το στηθαίο, βλάπτοντας σίγουρα τους επιβαίνοντες. Δεν μπορεί να σώσει και τους δύο. Πώς θα πάρει την απόφαση; Ο αλγόριθμος μπορεί επίσης να καταλαβαίνει ότι οι πεζοί είναι ένα παιδάκι 8 χρονών, ο πατέρας του πενήντα ετών και το κατοικίδιό τους, ενώ οι επιβαίνοντες στο αυτοκίνητο είναι μια έγκυος γυναίκα εικοσιπέντε ετών και το κοριτσάκι της. Ποιος θα επωμιστεί την ευθύνη για ό,τι συμβεί; Εκείνος που σχεδιάζει τον αλγόριθμο, η παραγωγός εταιρία του οχήματος, ο κάτοχος του οχήματος, ο νομοθέτης που επέτρεψε την κυκλοφορία του;
Ο Έλον Μάσκ, πρόεδρος της Τέσλα, της Νιούραλινκ και της Σπέις Έξ και ο διευθύνων σύμβουλος της Γκούγκλ, Σουντάρ Πιτσάι συνέκριναν την τεχνητή νοημοσύνη με την πυρηνική βόμβα! Μάλιστα, ο Έλον Μασκ προέβλεψε ότι σε είκοσι χρόνια από σήμερα, η τεχνητή νοημοσύνη θα έχει ξεπεράσει την νοημοσύνη της τότε ανθρωπότητας.
Ποια τα πλεονεκτήματα των ρομπότ τεχνητής νοημοσύνης;
Οι μηχανές κάνουν τις χειρωνακτικές εργασίες, ο άνθρωπος έχει περισσότερο ελεύθερο χρόνο ή εκτελεί πνευματικές εργασίες και το ασφαλιστικό σύστημα διασώζεται, αφού η έλλειψη νέων ανθρώπων που εργάζονται και καταβάλουν εισφορές αναπληρώνεται από την ύπαρξη των ρομπότ, που δεν χρειάζονται ούτε ασφάλιση ούτε σύνταξη. Προϋπόθεση για να επαληθευτεί αυτό το σενάριο είναι να κατακτήσει η επιστήμη τη γενική νοημοσύνη, δηλαδή η μηχανή να μάθει να χρησιμοποιεί τη διαίσθηση και την εμπειρία που αποκτά από μια νοητική λειτουργία και να τη μεταφέρει σε μια που δεν ξέρει καθόλου.
Τα ρομπότ μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη βιομηχανία σε διάφορες δύσκολες και επικίνδυνες για τον άνθρωπο διαδικασίες της γραμμής παραγωγής, στις κατασκευές, σε επιχειρήσεις διάσωσης, σε διαστημικές αποστολές, στη διαχείριση απορριμμάτων ή μπορούν να παρέχουν ιατρικές, χειρουργικές, υπηρεσίες ασφάλειας και βοήθειας, όπως το ρομποτικό σύστημα Ντα Βίντσι. Οι επεμβάσεις με το DaVinci Xi πραγματοποιούνται με ακρίβεια χιλιοστού, με εξαιρετικά λεπτομερή αναγνώριση των ανατομικών δομών, με πλήρη εξάλειψη της φυσιολογικής μυϊκής αστάθειας των ανθρώπινων χεριών και με εξαιρετική προσέγγιση και χειρισμό των ανθρώπινων ανατομικών δομών. Επιπλέον, τα ρομπότ θα βοηθήσουν στην έγκαιρη διάγνωση ασθενειών, στη δημιουργία νέων φαρμάκων και στην παρακολούθηση της υγείας των ασθενών όλο το εικοσιτετράωρο.
Τα ρομπότ μπορούν να αυτοματοποιούν επαναλαμβανόμενες ή βαρετές εργασίες, επιτρέποντας στους ανθρώπους να εστιάσουν σε πιο δημιουργικές ή στρατηγικές δραστηριότητες. Μειώνεται έτσι σημαντικά ο χρόνος και το κόστος παραγωγής.
Οι αλγόριθμοι της τεχνητής νοημοσύνης μπορούν να αναλύουν και να επεξεργάζονται τεράστιες ποσότητες δεδομένων πολύ πιο γρήγορα και ακριβέστερα από ό,τι ο άνθρωπος, επιτρέποντας την εξαγωγή πολύτιμων συμπερασμάτων και προβλέψεων. Αυτό είναι σωτήριο στον τομέα της δικαιοσύνης που παρατηρείται χρονοτριβή στην έκδοση δικαστικών αποφάσεων.
Οι εφαρμογές της τεχνητής νοημοσύνης μπορούν να παρέχουν ακριβή προγνωστικά και να λαμβάνουν αποφάσεις βασισμένες σε δεδομένα, όπως στον χρηματοοικονομικό τομέα για επενδυτικές στρατηγικές. Μέσω της μηχανικής μάθησης, η τεχνητή νοημοσύνη έχει την ικανότητα να προσαρμόζεται και να βελτιώνεται συνεχώς με την πάροδο του χρόνου, με βάση νέα δεδομένα και εμπειρίες. Μπορεί να βοηθήσει στην εξατομικευμένη διδασκαλία, ειδικά μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες. Καθιστά εύκολη τη ανίχνευση απειλών στον κυβερνοχώρο, τη βελτίωση των συστημάτων ασφαλείας και την πρόβλεψη κινδύνων και τρομοκρατικών ενεργειών.
Ποια τα μειονεκτήματα των ρομπότ τεχνητής νοημοσύνης;
Η επιστήμη κατακτά την γενική νοημοσύνη, αλλά αυτή δεν θα είναι προσβάσιμη σ’ όλους, αλλά μόνο σε εργαστήρια εταιρειών ή κρατών, που θα τη χρησιμοποιούν για ιδιοτελείς σκοπούς. «Αν πάμε σε αυτή την κατεύθυνση, το σενάριο είναι προφανώς δυστοπικό».
Η αυτοματοποίηση μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια θέσεων εργασίας, ιδιαίτερα σε τομείς που βασίζονται σε επαναλαμβανόμενες εργασίες, όπως στη βιομηχανία και τις υπηρεσίες εξυπηρέτησης πελατών.
Λανθασμένα ή ατελή δεδομένα που χρησιμοποιούνται για την εκπαίδευση των αλγορίθμων θα οδηγήσουν σε ανακριβή συμπεράσματα. Η χρήση αλγορίθμων, οι οποίοι δεν είναι διαφανείς ή δίκαιοι μπορεί να καταλήξει σε διακρίσεις, όπως για παράδειγμα στον τομέα της απασχόλησης ή των δανείων.
Τα ρομπότ ίσως χρησιμοποιηθούν για κακόβουλους σκοπούς, όπως για κατασκευή αυτοματοποιημένων όπλων, για παρακολούθηση ατόμων χωρίς συναίνεση ή για την διασπορά ψευδών πληροφοριών- χαλκευμένων δημοσιευμάτων μέσω deepfakes. Τότε θα βυσσοδομεί συστηματικά εναντίον της δημοκρατίας. Καθίσταται εύκολη η συκοφάντηση και η παραποίηση των λόγων ενός γνωστού προσώπου για να εξυπηρετηθούν συμφέροντα ή για να διωχθεί από την πολιτική και κοινωνική σκηνή. Σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης ή σε περίπλοκες ηθικές αποφάσεις η τεχνητή νοημοσύνη δεν φέρει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Ήδη αρκετοί μαθητές και φοιτητές επιλέγουν την εύκολη και φυγόπονη λύση ανάθεσης των εργασιών τους για το σχολείο ή το Πανεπιστήμιο στην τεχνητή νοημοσύνη!
Ποιο το συμπέρασμα;
Η Τεχνητή Νοημοσύνη μοιάζει με μωρό! Το μωρό έρχεται στον κόσμο με κάποια γενετικά χαρακτηριστικά, αλλά οι γονείς τού δίνουν δεδομένα και το βοηθούν να θέσει στόχους ζωής. Αν τα δεδομένα που λαμβάνει το μωρό περιέχουν ρατσιστικές ιδεοληψίες, αθεΐα, προκαταλήψεις, απαξιωτικές ή απάνθρωπες συμπεριφορές, αυτά ακριβώς θα κάνει όταν μεγαλώσει! Κάτι παρόμοιο ισχύει και για την Τεχνητή Νοημοσύνη, η οποία μαθαίνει από την συνεχή αλληλεπίδραση με τους ανθρώπους.
Η τεχνητή νοημοσύνη έχει τη δυνατότητα να φέρει ρηξικέλευθες- επαναστατικές αλλαγές και βελτιώσεις σε πολλούς τομείς, αλλά απαιτεί προσεκτική διαχείριση και ηθική σκέψη για να περιοριστούν οι κίνδυνοι και να μεγιστοποιηθούν τα οφέλη. Κριτήριο κάθε πράξης επιβάλλεται να είναι ο άνθρωπος και οι ανάγκες του. Εξάλλου, «πᾶσα ἐπιστήμη χωριζομένη ἀρετῆς, πανουργία καί οὐ σοφία φαίνεται». Κάθε επιστήμη χωρίς αρετή- ηθικό προσανατολισμό είναι πανουργία και όχι σοφία. Τά ἀγαθά κόποις κτῶνται. Η ευκολία που υπόσχεται αφειδώς η τεχνητή νοημοσύνη προσκρούει στο αξίωμα της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας ότι ο κόπος καθαγιάζει τον άνθρωπο «οἱ θεοί πρό ἀρετῆς πόνον ἔθεσαν», η αρετή κατακτιέται με κόπο και όχι με εφαρμογές και «κλικ» από το κινητό ή με καθοδήγηση από ένα ρομπότ τεχνητής νοημοσύνης!
Χρειάζεται και πάλι να εφαρμοστεί η Αριστοτελική μεσότητα, δηλαδή να βρούμε και να επιλέξουμε το μέσο ανάμεσα στα δυο άκρα: ούτε κατάχρηση της τεχνολογίας, ούτε απόλυτος αφορισμός της. Η συνετή της χρήση την καθιστά δίαυλο μετάδοσης της Ορθόδοξης Χριστιανικής διδασκαλίας στα πέρατα της οικουμένης.
Δικτυογραφία πηγές:
ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ του Aγίου Κοσμά του Αιτωλού Από το βιβλίο "Κοσμάς ο Αιτωλός" του Μητροπολίτου Φλωρίνης Αυγουστίνου Καντιώτη
Διάλεξη του Κωνσταντίνου Δασκαλάκη, καθηγητή της Επιστήμης των Υπολογιστών στο Πανεπιστήμιο ΜΙΤ για την εξέλιξη της τεχνητής νοημοσύνης τα επόμενα «5 έως 50 χρόνια» στη Θεσσαλονίκη Α.Π.Θ. 16.01.2018
Αλβανία: Ο Ράμα εντάσσει στο υπουργικό συμβούλιο ένα ρομπότ, την Ντιέλα | ΣΚΑΪ
Επιτέλους! Ένα ρομπότ τεχνητής νοημοσύνης για τις δουλειές του σπιτιού! - Techmaniacs
Aγίου Κοσμά του Αιτωλού προφητείες
ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΕΩΡΓΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ.pdf
Εταιρεία τεχνολογίας έφτιαξε ρομπότ φιλενάδα που κοστίζει $175,000 - Unboxholics.com
Σκύλος-ρομπότ με ικανότητα μάθησης και προσαρμογής αναπτύσσεται από εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης (video) - ertnews.gr
Ο καθηγητής Ντακανάλης μιλάει για τη Sophia, το πρώτο ρομπότ με διαβατήριο που έχει υψηλότερο IQ από του Αϊνστάιν
Ρομποτική Χειρουργική (Da Vinci) www.metropolitan-general.gr
Σοφία (ρομπότ) - Βικιπαίδεια
Συναντήσαμε τη Σοφία, το διασημότερο ρομπότ στον πλανήτη | Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
