Το μυστήριο του γάμου στη μυστηριώδη εποχή μας
Απόσπασμα από το βιβλίο του πατρός Αρσενίου Κωτσόπουλου "Πληγωμένς Σχέσεις. Ένθεες Συνθέσεις". Όταν ο ένας «χωράει» τον άλλο με τά καλά του και τα στραβά του, όλα κυλούν ομαλώς.
Από τη στιγμή πού τό «σέ αγαπώ» μεταλλάσσεται στο «σέ διεκδικώ» η «σέ χρησιμοποιώ», οι ισορροπίες των σχέσεων χαλάνε. Στην εποχή μας οί προγαμιαίες, οί γαμιαίες και οί μεταγαμιαίες σχέσεις πάσχουν ριζηδόν. Δέν στηρίζονται στην ανιδιοτελή αγάπη, στή θυσία, στήν προσφορά, στήν άλληλοπεριχώρηση, αλλά στήν άρπαχτή, στο συμφέρον, στήν ηδονή, στον εγωισμό. Έτσι, συνεχώς κλυδωνίζονται, τραντάζονται και έχουν ημερομηνία λήξης. Όταν ο ένας «χωράει» τον άλλο με τά καλά του και τα στραβά του, όλα κυλούν ομαλώς. Όμως, σήμερα στριμωχτήκαμε στον εγωισμό μας, τρωγόμαστε ακόμη και με ρούχα μας και... με τέτοιο «στριμωξίδι» πού να βρεθεί χώρος για τον άλλο;
Το μέγα μυστήριο του γάμου «σμικρύνθηκε» υπερβολικά στην εποχή μας. Κατάντησε κοσμική τελετή πολυδάπανη, την όποια πολλοί πλέον τήν αποφεύγουν λόγω οικονομικών δυσχερειών. Και όχι μόνο αυτό· ενώ ή ’Εκκλησία μας ώς φιλόστοργη μητέρα καλεί το ζευγάρι νά τό ευλογήσει στη νέα έγγαμη ζωή, το ζευγάρι προτάσσει διάφορους ασήμαντους λόγους αναβλητικότητας.
Ήθελα νά ξέρω πώς γίνεται οί... καναπέδες νά είναι πρόσκομμα στο μέγα μυστήριο του γάμου. Τί σχέση έχει ή ευλογία του Θεού με τις δαπάνες του ζευγαριού; Προτάσσουμε την απόκτηση των υλικών αγαθών και αφήνουμε στην άκρη τη χάρη και την ευλογία του Θεού, τις μόνες δυνάμεις πού μπορούν νά κρατήσουν, σήμερα κυρίως, τό ανδρόγυνο σέ αρμονία και ισορροπία.
Και φυσικά, εμφανίζονται παρατράγουδα. Τό μυστήριο του γάμου αντί νά ευλογεί και νά χαριτώνει τό ζευγάρι, πολλάκις γίνεται αφορμή νά τό διαλύει. Δέν φταίει βέβαια τό μυστήριο αλλά ή στάση μας απέναντι του, πού είναι, δυστυχώς, τελείως «χαβαλετζίδικη».
Τις προάλλες συνομιλούσα στο τηλέφωνο μέ μια κοπέλα: «Ποιές προγαμιαίες και μεταγαμιαίες και γαμιαίες σχέσεις; Όλες οί σχέσεις σήμερα και τίς προγαμιαίες σχέσεις δέν δέχεται ή Εκκλησία, αλλά και οί “μεταγαμιαίες” σχέσεις είναι προβληματικές και άχαρες. ’Εδώ βλέπεις ζευγάρια νά συζούν 4-5 χρόνια και, μόλις παντρευτούν, χωρίζουν. Πόσο τούς επηρεάζει τό μέγα μυστήριο τού γάμο; Όχι μόνο δεν συμβάλλει στην ευλογημένη συνύπαρξη αλλά τό αντίθετο, επιφέρει ταραχώδη διάλυση».
Έκλεισα τό τηλέφωνο και κάθισα λίγο νά φάω. Όταν τελείωσα, κάτι μέ έσπρωξε νά ανοίξω την τηλεόραση. Έπεσα κατευθείαν στη μεσημβρινή εκπομπή τής Τατιάνας Στεφανίδου (29-5-07). Τό θέμα ήταν γιά ένα νιόπαντρο ζευγάρι της Κρήτης, τό όποιο τήν πρώτη βραδιά του γάμου έζησε τραγικά γεγονότα. Τό ζευγάρι καβγάδισε στό ξενοδοχείο, όπου ό γαμπρός πέταξε τίς βέρες και «ό συμφιλιωτής» αδελφός τής νύφης μέ μία πιστολιά σκότωσε τόν γαμπρό. Τά αδέλφια τής νύφης έσπευσαν νά συζητήσουν μέ τόν γαμπρό γιά νά βρουν λύση. Αλλά λύση δίχως τό Ευαγγέλιο δέν βρίσκεται· «πήγαν οί κακόμοιροι γιά μαλλί και βγήκαν κουρεμένοι».
Στήν εποχή μας οί συζητήσεις γιά τήν επίλυση των προβλημάτων καταλήγουν, τίς περισσότερες φορές, σέ τραγωδία. ’Ενώ έλεγα στήν κοπέλα πώς ό γάμος έχασε τήν αξία του, καθώς διαλύεται ό ένας στούς τέσσερις, αμέσως διαπίστωσα πώς μπορούν και νά σκοτώνονται μετά τόν γάμο. Ή κοινωνία μας έγινε απάνθρωπη και άφιλη.
Ο π. Πορφύριος συνήθιζε νά λέει «σύν Χριστώ πανταχού, φόβος ουδαμού». Διαφορετικά, όταν «παίζεις» με τά μυστήρια τής ’Εκκλησίας, είναι σάν νά παίζεις μέ τη Φωτιά, ή οποία, αντί νά σέ φωτίσει, θά σέ κάψει. Ο Χριστός είχε προειδοποιήσει: «Μην δώσετε τά άγια στά σκυλιά και τούς μαργαρίτας στους χοίρους» (Ματθ. ζ' 6), και ό απόστολος Παύλος γράφει: «ό γάρ έσθίων και πίνων άναξίως κρίμα εαυτώ έσθίει και πίνει, μή διακρίνων τό σώμα τού Κυρίου, διά τούτο έν ύμίν πολλοί ασθενείς και άρρωστοί και κοιμώνται ικανοί» (Α' Κορ. ια 29-30).
Όπως όταν κάποιος κοινωνεί τόν Χριστό άναξίως τρώγει κρίμα και κατάκριμα, έτσι και όποιος κοινωνεί έν τω γάμω μετά του άλλου δίχως νά τόν σέβεται, ουσιαστικά λειτουργεί τή σχέση ώς κατάκριμα και σχάση. Μήπως τό μυστήριο της Θείας Ευ-χαριστίας και Κοινωνίας δεν είναι γάμος; Ή νύμφη ψυχή κοινωνεί μέ τόν νυμφίο Χριστό. Άς ευχηθούμε τό μέγα μυστήριο του γάμου νά λειτουργεί ώς ενοποιός δύναμη των ζευγαριών και όχι ώς παράγοντας διά¬λυσης των οικογενειών.
Ο ιερέας, όταν καλεί τούς πιστούς νά μετέχουν στη Θεία Εύχαριστία, εκφωνεί: «Μετά φόβου Θεού, πίστεως και αγάπης προσέλθετε». Όταν σέ κάθε μυστήριο προσερχόμαστε μέ τέτοια διάθεση, σίγουρα θα αντλούμε άπ’ αύτό τή συνεκτική χάρη τού Θεού, τη μόνη ικανή νά χαριτώνει και νά ευλογεί τις ανθρώπινες σχέσεις.
