ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΤΥΧΙΚΟΣ: ΠΑΦΟΥ ή πρώην ΠΑΦΟΥ
Γράφει ο Γεώργιος Αναστασίου, Θεολόγος-Αθήνα
Α. Είναι γνωστό: Μητροπολίτης της Αποστολικής Εκκλησίας της Κύπρου, ο Μητροπολίτης Πάφου Τυχικός, με συνοπτικές διαδικασίες που θα ζήλευαν ολοκληρωτικά καθεστώτα κηρύχθηκε έκπτωτος και μαζί με τον Μητροπολίτη καταδικάστηκε στο πρόσωπό του η εκκλησιαστική τάξη και πληγώθηκε το κύρος της Αποστολικής Εκκλησίας της Κύπρου.
Για να γίνει αντιληπτό το ήθος απονομής της Εκκλησιαστικής Δικαιοσύνης εν τη Εκκλησία της Κύπρου αρκεί να προσέξουμε ότι ένα και το αυτό πρόσωπο ανέλαβε τους εξής ρόλους: Αρχικά, για πολλούς μήνες, λειτούργησε ως διαμορφωτής της κοινής γνώμης με επανειλημμένες συνεντεύξεις και απαξιωτικές δηλώσεις εναντίον του συνεπισκόπου του, και στη συνέχεια: Κατήγορος, Ανακριτική Επιτροπή, Ανακριτής, Εκκλησιαστικός Εισαγγελέας, μάρτυρας κατηγορίας, Δικαστής, Πρόεδρος Δικαστηρίου και κυρίως λαλίστατος εκπρόσωπος Τύπου! Πιστοί ρώτησαν τον Αρχιεπίσκοπο, πώς είναι δυνατόν ένα πρόσωπο να έχει όλες αυτές τις ιδιότητες αλλά ο Αρχιεπίσκοπος, τώρα αποφάσισε να… σιωπήσει. Το ίδιο και οι εκπρόσωποί του… Επιβλήθηκε σιγή…
Χωρίς να ακολουθηθεί η παραμικρή διαδικασία που απαιτούν οι ιεροί κανόνες, ο Καταστατικός Χάρτης και οι Διεθνείς Συμβάσεις περί δίκαιης δίκης, με διαδικασία που απαξιώνει την Αρχιερατική Τιμή και Αξια και συνεπώς την ίδια την Εκκλησία της Κύπρου, ο Μακαριώτατος επέβαλε την επιθυμία του και ο Μητροπολίτης Τυχικός κηρύχθηκε έκπτωτος ενώ ο Αρχιεπίσκοπος ανέλαβε Τοποτηρητής της Μητροπόλεως Πάφου.
Β. Το ερώτημα όμως είναι καίριο: είναι πράγματι έκπτωπος ο Μητροπολίτης Τυχικός σύμφωνα με τον Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας της Κύπρου;
ΑΣΦΑΛΩΣ, ΟΧΙ!
Όπως έχει ήδη γίνει γνωστό, ο Μητροπολίτης Τυχικός άσκησε έκκλητο προσφυγή στο Οικουμενικό Πατριαρχείο κατά της “αποφάσεως” της Ι. Συνόδου-”Δικαστηρίου”.
Αυτό σημαίνει ότι η καταδικαστική “απόφαση” περί εκπτώσεως δεν είναι τελεσίδικη, διότι θα κριθεί από την Πατριαρχική Ι. Σύνοδο και θα επικυρωθεί ή θα ακυρωθεί. Με άλλα λόγια, χωρίς καμία επιφύλαξη, η απόφαση του συνοδικού “Δικαστηρίου” δεν είναι τελεσίδικη!
Όμως ο Καταστατικός Χάρτης της Εκκλησίας της Κύπρου προβλέπει στο άρθρο 14 § 1: «Αρχιερεύς (Αρχιεπίσκοπος, Μητροπολίτης και Επίσκοπος), κανονικώς εν τω Θρόνω κατασταθείς, παραμένει εν αυτώ ισοβίως» και το άρθρο 14 § 2: «Του Θρόνου απομακρύνεται ο Αρχιερεύς, λόγω τελεσιδίκου καταδίκης … εις έκπτωσιν από του Θρόνου».
Την ίδια προϋπόθεση, να υπάρχει «τελεσίδικη καταδίκη» απαιτούν και οι ιεροί κανόνες: «την γαρ επισκοπήν απ΄αυτού αφαιρεθήναι, προ της εκβάσεως του κατ΄ αυτόν πράγματος, ουδενί χριστιανώ δοκείν» (Καρθαγένης-87 (96 στο Πηδάλιο).
Συνεπώς, αφού δεν υπάρχει «τελεσίδικος καταδίκη» ο Τυχικός είναι ο κανονικός Μητροπολίτης Πάφου και κανείς δεν μπορεί «την επισκοπήν απ΄αυτού αφαιρεθήναι». Αυτό, βέβαια, συμβαίνει στις περιπτώσεις που η εκκλησιαστική Ηγεσία δεν αυθαιρετεί…
Μία εξαίρεση προβλέπεται στον Καταστατικό Χάρτη για προσωρινή έκπτωση από το Θρόνο: σύμφωνα με το άρθρο 14 § 3 σε εξαιρετικές περιπτώσεις όπου υπάρχουν «αποχρώσες ενδείξεις περί τελέσεως σοβαρού εκκλησιαστικού αδικήματος, η Ι. Σύνοδος δύναται, δι’ αποφάσεως, λαμβανομένης διά πλειονοψηφίας των τριών τετάρτων των μελών αυτής, να αφαιρέση απ’ αυτού την διοίκησιν και διαποίμανσιν της Επαρχίας αυτού, μέχρι της εκδόεως τελεσιδίκου δικαστικής αποφάσεως… προ της επιβολής… ο Αρχιερεύς καλείται, γραπτώς, εις ακρόασιν ενώπιον της Συνόδου».
Αν ήθελε ο Αρχιεπίσκοπος να εκθρονίσει προσωρινά τον Μητροπολίτη Πάφου Τυχικό, μέχρι να καταστεί τελεσίδικη η καταδίκη, έπρεπε να ακολουθήσει την ανωτέρω πρόβλεψη του άρθρου 14 § 3. Δεν προσέφυγε όμως ο Μακαριώτατος στη διάταξη αυτή, διότι προφανώς ήξερε ότι δεν του «βγαίνουν τα κουκιά», δεν είχε τις απαραίτητες 13 ψήφους!
Στην ένσταση ότι ο ίδιος ο Μητροπολίτης Τυχικός αποδέχθηκε την έκπτωσή του και γι’ αυτό αποχώρησε από τη διοίκηση της Μητροπόλεως σημειώνουμε:
1. Η έκπτωση δεν εξαρτάται από την αποδοχή ή μη του “καταδικασθέντος Αρχιερέως”. Η έκπτωση εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από την «τελεσίδικη καταδίκη», η οποία έχει ληφθεί σύμφωνα με τους κανόνες δίκαιης δίκης.
2. Ασφαλώς, ο Μητροπολίτης Τυχικός δεν αποδέχθηκε την “καταδίκη” και γι΄ αυτό προσέφυγε με έκκλητο στο Πατριαρχείο.
3. Το γεγονός ότι δεν αποδέχεται την άδικη καταδίκη του, αλλά παράλληλα συμμορφώνεται με αυτή, καταδεικνύει το εκκλησιαστικό ήθος του Μητροπολίτου Τυχικού, που δεν θέλησε να δημιουργήσει περεταίρω εντάσεις στην Εκκλησία και σκανδαλισμό του Λαού του Θεού. Μακάρι τέτοιο ήθος να επιδείξουν και οι κατήγοροί του…
Γ. Αφού δεν υπάρχει «τελεσίδικος καταδίκη» και ο Επίσκοπος Τυχικός είναι ο κανονικός Μητροπολίτης Πάφου, δεν μπορεί να «απομακρυνθεί» του Θρόνου του (κανόνας Καρθαγένης-87 (96 στο Πηδάλιο). Κατά συνέπεια μέχρι να τελεσιδικήσει η υπόθεση (δηλαδή να αποφανθεί το Οικουμενικό Πατριαρχείο) δεν είναι δυνατόν ο Αρχιεπίσκοπος να είναι Τοποτηρηρής στην Ι. Μ. Πάφου, η οποία συνεχίζει να έχει κανονικό Μητροπολίτη τον Πανιερώτατο Τυχικό.
Η παραμονή του Αρχιεπισκόπου ως Τοποτηρητού στην Ι. Μ. Πάφου έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τις διατάξεις του Καταστατικού Χάρτη της Εκκλησίας της Κύπρου, με πλειάδα κανόνων και σύνολη την εκκλησιαστική παράδοση που απαιτούν «μη εν τη πόλει δύο επίσκοποι εισί» (Α-8), ο δε Σαρδικής-3 εντέλλεται «μηδείς επίσκοπος από της εαυτού επαρχίας εις ετέραν επαρχίαν, εν η τυγχάνουσιν όντες επίσκοποι, διαβαίνειν».
Επίσης, ο Σαρδικής-11 ορίζει ότι δεν επιτρέπεται ξένος επίσκοπος να παραμένει επί πολύ σε άλλη Μητρόπολη ώστε να δίνει την εντύπωση «καταισχύνειν και ευτελίζειν το πρόσωπον του αυτόθι επισκόπου» και καταλήγει «αύτη γαρ η πρόφασις είωθεν ταράχους παρέχειν και εκ της τοιαύτης πανουργίας την αλλοτρίαν καθέδραν εαυτώ προμνηστεύεσθαι και παρασπάζειν σπουδάζει».
Δ. Αφού ο Μητροπολίτης Τυχικός ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΚΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΠΑΦΟΥ, την στιγμή που δεν έχει εκδοθεί «ΤΕΛΕΣΙΔΙΚΗ ΚΑΤΑΔΙΚΗ» ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΚΑΙ ΚΑΝΟΝΙΚΟ ΜΕΛΟΣ της Ι. ΣΥΝΟΔΟΥ. Ο Μακαριώτατος υποχρεούται -δεν είναι στη διακριτική του ευχέρεια, αν ευαρεστηθεί- να τον προσκαλέσει για να συμμετάσχει στην προσεχή συνεδρίαση της Ι. Συνόδου στις 23.6.25. Η προυπόθεση που, σύμφωνα με το Ανακοινωθέν της 22.5.25, τέθηκε ότι πρέπει ο Μητροπολίτης Τυχικός να καταθέση Ομολογία Πίστεως για να συμμετάσχει στη Σύνοδο, μόνο ως αστειότητα μπορεί να χαρακτηριστεί, που δεν τιμά την Ι. Σύνοδο. Δεν προβλέπει ούτε ο Καταστατικός Χάρτης ούτε οι ι. Κανόνες τέτοια προυπόθεση για τη συμμετοχή κανονικού Αρχιερέα στη Σύνοδο στην οποία κανονικώς υπάγεται.
Τυχόν μη πρόσκληση εκ μέρους του Αρχιεπισκόπου και μη συμμετοχή του Μητροπολίτη Πάφου Τυχικού στη συνοδική διαδικασία αποτελεί μία ακόμα έκφραση αυθαιρεσίας, μία επί πλέον ωμή παραβίαση του Καταστατικού Χάρτη και θέτει θέμα εγκυρότητας της συνοδικής διαδικασίας της 23.6.25.
Συμπερασματικά:
Σύμφωνα με τους ιερούς Κανόνες και τον Καταστατικό Χάρτη, μέχρι να εκδοθεί τελεσίδικη απόφαση επί της εκκλήτου προσ-φυγής από το Οικουμενικό Πατριαρχείο:
1. Ο Τυχικός παραμένει κανονικός Μητροπολίτης Πάφου.
2. Ο Αρχιεπίσκοπος δεν δικαιούται να είναι Τοποτηρητής της Μητροπόλεως Πάφου.
3. Η συμμετοχή του Μητροπολίτη Πάφου Τυχικού στις εργασίες της Ι. Σύνοδου είναι αυτονόητη και επιβεβλημένη. Τυχόν αποκλεισμός του αποτελεί καταστρατήγηση των ι. κανόνων και του Καταστατικού Χάρτη.
Μακαριώτατε,
ευχόμαστε, επιτέλους, να έλθετε εις εαυτόν και να σεβαστείτε την Αποστολική Εκκλησία την οποία -κρίμασι οις Κύριος οίδεν- διαποιμαίνετε και δεν θα συνεχίσετε να της δημιουργείτε προβλήματα και να την εκθέτετε Πανορθοδόξως περιφρονώντας και παραβιάζοντας τους ιερούς Κανόνες και τον Καταστατικό Χάρτη της Εκκλησίας της Κύπρου.
Σταματείστε να προκαλείτε το περί δικαίου αίσθημα των πιστών. Ο σεβασμός των πιστών στο πρόσωπό σας μπορεί να εξαντληθεί και τότε αλίμονο…
Αναστασίου Γεώργιος, Θεολόγος
