Ένα εκπληκτικό κείμενο για τη συζυγική αγάπη
Πρωτοπρεσβυτέρου π. Αθανασίου Κοκκινόπουλου
"Σήμερα στο κοιμητήριο, μια γλυκύτατη γιαγιά ήρθε να τελέσει τρισάγιο για τον άνδρα της. Αψηφώντας τη ζέστη και τον καυτό ήλιο, αψηφώντας την ηλικία της, μόνη της, ήσυχη, με αξιοπρέπεια και μια γλύκα στο πρόσωπο που δεν περιγράφεται, ήρθε να τον τιμήσει. Τον άνθρωπό της. Τον συνοδοιπόρο της στη ζωή.
Μόλις τελειώσαμε, γύρισε και μου είπε, χωρίς να την ρωτήσω:
– «Πάτερ μου… εξήντα πέντε χρόνια ήμουν μαζί του».
Την κοίταξα για λίγο με ειλικρινή θαυμασμό και της λέω:
-«Πες μου γιαγιά, αυτά τα 65 χρόνια, πόσες υποχωρήσεις έκανες;».
Κι εκείνη, μ' ένα βλέμμα που έκαιγε πιο πολύ κι από τον ήλιο, μου απάντησε:
– «Άπειρες υποχωρήσεις, παιδί μου… Άπειρες…».
Κι εκεί κάθισα και σκέφτηκα:
Πού πήγε αυτή η καρτερία; Πού πήγε αυτή η αγάπη που ξέρει να πονά και να υπο-μένει;
Σήμερα οι σχέσεις είναι στιγμιαίες. Όχι γιατί δεν αντέχουν στη φθορά αλλά γιατί δεν αντέχουν στην υπομονή. Όχι γιατί δεν υπάρχει αγάπη αλλά γιατί όλοι θέλουμε ν' αγαπηθούμε χωρίς ν' αγαπήσουμε πρώτοι.
Παλαιότερα, οι άνθρωποι ενώνονταν με τα δεσμά του γάμου για να γίνουν ένα. Σήμερα, ζευγαρώνουν για να μη νιώθουν μόνοι. Παλιά, «το εγώ» έλιωνε μπροστά στο «εμείς». Σήμερα, το «εμείς» είναι απλώς ένα πρόσθετο στο «εγώ».
Παλιά, υπήρχε φόβος Θεού. Τώρα υπάρχει μόνο φόβος δέσμευσης.
Οι παλιοί δεν ήταν τέλειοι, γνώριζαν όμως να μένουν. Γιατί το «μαζί» το είχαν ιερό. Σήμερα, η πρώτη κρίση φέρνει το πρώτο «αντίο». Ο πρώτος τσακωμός, την έξοδο κινδύνου. Δεν προσευχόμαστε, δεν συγχωρούμε, δεν σιωπούμε. Θέλουμε να έχουμε δίκιο, όχι να έχουμε ειρήνη.
Κι αν κάποιος σήμερα τολμήσει ν' αγαπήσει αγνά, με αλήθεια και διάθεση προσφοράς, πολλές φορές θα χλευαστεί. Θα θεωρηθεί αφελής. Κι αντί να συγκινήσει, θα χρησιμοποιηθεί. Για επιβεβαίωση, για παιχνίδι, για τον ναρκισσισμό του άλλου. Όταν η αγάπη πάψει να είναι θυσία και γίνει εργαλείο εκμετάλλευσης, τότε δεν μιλάμε πια για σχέση. Μιλάμε για συναισθηματική λεηλασία.
Η αληθινή αγάπη ποτέ δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Ζητάει κόπο, θυσία, ακόμα και προσωπική υπέρβαση. Δεν μετριέται με καρδούλες και «likes». Μετριέται με σιωπές, με συγνώμες, με εσωτερικό σταυρό. Με την απόφαση να είσαι εκεί. Να μένεις.
Ποιος σήμερα σταυρώνεται για τον άλλον; Ποιος συγχωρεί; Ποιος παραμένει; Ποιος κάνει «άπειρες υποχωρήσεις»; Όχι από φόβο αλλά από πίστη στο θαύμα του «μαζί»;
Η γιαγιά αυτή, δεν ήρθε σήμερα στο κοιμητήριο απλώς να μνημονεύσει τον άντρα της. Ήρθε να φωνάξει σ' όλους εμάς τους μοντέρνους, τους έξυπνους, τους εγωιστές:
«Έρωτας χωρίς υποχώρηση, δεν είναι έρωτας. Είναι εγωισμός με προσωρινή συναίνεση!».
Και δεν είναι μόνο εκείνη. Είναι και η δική μου η γιαγιά. Από το 1965 μαζί με τον παππού μου. Τον φρόντισε και την φρόντισε μέχρι τέλους. 9 χρόνια κατάκοιτος, δεν έφυγε στιγμή από το προσκεφάλι του. Μέχρι που του έκλεισε τα μάτια με τα ίδια της τα χέρια. Και σήμερα, τόσα χρόνια μετά, αρνείται να εγκαταλείψει το κοινό τους κρεβάτι. Γιατί όταν έχεις ζήσει μια ζωή δίπλα σ' έναν άνθρωπο, το κενό του δεν γεμίζει. Και το «μαζί» σου δεν πεθαίνει. Μόνο αλλάζει μορφή.
Κι είμαι βέβαιος πως και σ' εσένα που διαβάζεις αυτό το κείμενο, σου έρχεται αυτή τη στιγμή ένα τέτοιο παράδειγμα: Είτε της γιαγιάς σου και του παππού σου, είτε κάποιου άλλου παλαιότερου ζευγαριού.
Γιατί λοιπόν δεν μαθαίνουμε απ' αυτά;
Όσο δεν μαθαίνουμε ν' αγαπάμε αληθινά, θα μείνουμε, με μαθηματική ακρίβεια, μόνοι. Και οι σχέσεις μας θα έχουν διάρκεια όσο κρατάει ένα story στο Instagram.
Αγάπη δεν είναι να βρίσκεις τον τέλειο. Είναι να μένεις δίπλα στον ατελή και να τον αγαπάς μέχρι να γίνει «ο δικός σου άνθρωπος».
Και τελικά, δεν είναι το πάθος που κρατάει μια σχέση αλλά η πίστη. Όχι μόνο η πίστη στον άλλον αλλά και σε κάτι βαθύτερο, που μας ενώνει. Γιατί όταν υπάρχει εσωτερικό νόημα, τότε και οι πιο μεγάλες δυσκολίες μικραίνουν.
Και τότε ο έρωτας, αντί να σβήνει, ανάβει. Αντί να λιώνει, θεριεύει. Και γίνεται φλόγα που ζεσταίνει και φωτίζει. Όχι φλόγα που κατακαίει και τελειώνει.
Αυτό έζησε η γιαγιά εκείνη. Αυτό λείπει από εμάς.
Δεν θέλουμε σχέσεις, θέλουμε καθρέφτες. Δεν θέλουμε ν' αγαπήσουμε, θέλουμε να μας λατρέψουν. Και όταν ο άλλος δεν μας «ταιριάζει», τον αλλάζουμε όπως αλλάζουμε story.
Αλλά ο άνθρωπος δεν είναι story. Είναι ψυχή. Και η ψυχή δεν κουμπώνει με φίλτρα. Κουμπώνει με σταυρό.
Η πιο μεγάλη αγάπη είναι αυτή που μένει. Όχι γιατί όλα είναι εύκολα. Αλλά γιατί ο ένας κοιτά τον άλλον στα μάτια και λέει:
«Μείνε, κι ας πονάμε. Μείνε, κι ας ματώνουμε. Γιατί εδώ υπάρχει αγάπη αληθινή, που δεν εγκαταλείπει, που δεν τελειώνει. Κι αυτό είναι που μας κρατάει όρθιους»."
