Πογκρόμ Μαρτίου στο Κόσσοβο και Μετόχια, 21η επέτειος – Ιερά Μονή Ντέβιτς

Η Ιερά Μονή Ντέβιτς, που χτίστηκε στο πρώτο μισό του 15ου αιώνα, καταστράφηκε ολοσχερώς κατά τη διάρκεια των βίαιων επιθέσεων που ξεκίνησαν στις 17 Μαρτίου 2004 και διήρκεσαν έως τις 19 Μαρτίου.
Το σερβικό παράρτημα της ΕΟΔ έκανε ανάρτηση σχετική με το πογκρόμ στις 17-18 Ματίου 2004. Στις 18 Μαρτίου 2004, η Επισκοπή Ράσκας-Πριζρένης έλαβε πληροφορίες ότι οι δυνάμεις KFOR είχαν απομακρύνει τις μοναχές από το μοναστήρι Ντέβιτς, κοντά στη Σρμπίτσα, το οποίο είχε περικυκλωθεί από τουλάχιστον 1.000 ένοπλους Αλβανούς. Αμέσως μετά την εκκένωση, το μοναστήρι λεηλατήθηκε και πυρπολήθηκε. Ωστόσο, μία από τις μεγαλύτερες ιερές σερβικές ορθόδοξες κειμηλιακές θησαυροθήκες παρέμεινε εντός της μονής – η λειψανοθήκη με τα ιερά λείψανα του Αγίου Ιωαννικίου του Ντεβίτσκι, του θαυματουργού.
Ο Άγιος Ιωαννίκιος ξεκίνησε τον ασκητικό του βίο στο ίδιο σπήλαιο όπου προηγουμένως είχε ασκητέψει ο Άγιος Πέτρος Κόρισκι, κοντά στο Πρίζρεν. Όταν η φήμη της αγιοσύνης του άρχισε να διαδίδεται, ο Ιωαννίκιος κατέφυγε στο πυκνό δάσος του Ντέβιτς στην περιοχή Ντρένιτσα, προκειμένου να απομακρυνθεί από τον κόσμο. Εκεί έζησε πολλά χρόνια με αυστηρή άσκηση, σιωπή και προσευχή.
Έζησε μέσα σε μια κοίλη οξιά, και τέσσερα χρόνια μετά την κοίμησή του (περίπου το 1434), ο Δεσπότης Γεώργιος Μπράνκοβιτς ανήγειρε προς τιμήν του ένα μεγαλοπρεπές μοναστήρι, το οποίο ονόμασε Ντέβιτς, προς τιμήν της κόρης του, η οποία θεραπεύτηκε από τον άγιο όταν είχε χάσει τα λογικά της.
Ο μεγάλος ασκητής Ιωαννίκιος ήταν γνωστός ως θαυματουργός θεραπευτής όλων των ασθενειών, ιδιαίτερα των δαιμονισμένων. Τα ιερά του λείψανα φυλάσσονταν σε λιθόκτιστη λειψανοθήκη εντός της μονής.
Σε γραπτές αναφορές του 1455, που βασίζονται σε οθωμανική απογραφή, η Ιερά Μονή Ντέβιτς αναφέρεται ως «Εκκλησία της Παρθένου Μαρίας».
Στις φωτογραφίες από την καταστροφή της μονής το 2004, δυστυχώς, φαίνεται και η σπασμένη λειψανοθήκη, με τα ιερά λείψανα βεβηλωμένα, ενώ οτιδήποτε βρισκόταν εντός των τειχών της μονής είχε λεηλατηθεί, καταστραφεί ή πυρποληθεί. Ακόμη και οι σταυροί στο κοιμητήριο της μονής, όπως και σε πολλά άλλα σερβικά κοιμητήρια, είχαν γκρεμιστεί και βεβηλωθεί.
Ωστόσο, η καταστροφή του μοναστηριού το 2004 δεν ήταν η μόνη φορά που υπέστη επιθέσεις – από την άφιξη των δυνάμεων KFOR στο Κοσσυφοπέδιο και τη Μετόχια τον Ιούνιο του 1999, η μονή υπήρξε επανειλημμένα στόχος βανδαλισμών, εμπρησμών και λεηλασιών.
Παρά ταύτα, με θαυματουργό τρόπο, η Ιερά Μονή Ντέβιτς αναγεννήθηκε και συνεχίζει να αναστηλώνεται. Οι μοναχές επέστρεψαν, υπό την ηγεσία της ηγουμένης Αναστασίας. Ο ναός έχει αποκατασταθεί πλήρως – η στέγη, οι τοίχοι, τα δάπεδα.
Επίσης, αναστηλώθηκε και το καμπαναριό. Αν και οι αρχικές τοιχογραφίες του 1578, καθώς και όσες δημιουργήθηκαν μεταγενέστερα, υπέστησαν σοβαρές καταστροφές σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, η αναστήλωση του ζωγραφικού διακόσμου πραγματοποιήθηκε από την Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία και την ίδια τη μονή Ντέβιτς.
Η λειψανοθήκη με τα ιερά λείψανα του Αγίου Ιωαννικίου βρίσκεται ξανά στη μονή, και πλήθος ανθρώπων – όχι μόνο πιστοί Ορθόδοξοι – προσέρχονται για να αναζητήσουν θεραπεία και παρηγοριά.
Ωστόσο, ακόμη και σήμερα, το μοναστήρι δεν απολαμβάνει πλήρους ασφάλειας. Το μοναστηριακό δάσος υφίσταται συνεχή παράνομη υλοτόμηση, πυροβολισμοί ακούγονται στην περιοχή, ενώ δεν λείπουν και οι προκλήσεις προς τις μοναχές όταν απομακρύνονται από το μοναστήρι.
Για την προστασία της μονής, σύμφωνα με το μοναστικό αδελφάτο, είναι ζωτικής σημασίας η ολοκλήρωση των περιμετρικών τειχών γύρω από το μοναστήρι και τα κτήματα του.




