Γερμανός θεολόγος: Ο νόμος κατά της UOC πλήττει τη θρησκευτική ελευθερία
Επιδιώκοντας την ένταξη στην ΕΕ, η Ουκρανία δεν πρέπει να χρησιμοποιεί τη στρατιωτική κατάσταση ως δικαιολογία για τον περιορισμό των θρησκευτικών ελευθεριών.
Στις 6 Νοεμβρίου 2025, στο portal Nachrichten Östlicher Kirchen (NÖК) δημοσιεύθηκε άρθρο του Γερμανού θεολόγου Thomas Bremer, στο οποίο αυτός αναλύει την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την πρόοδο της Ουκρανίας. Στο έγγραφο εκφράζεται ανησυχία για τον νόμο αριθ. 3894-IX, ο οποίος χρησιμοποιείται κατά της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Ο Bremer σημειώνει ότι μετά την έναρξη ισχύος του νόμου αριθ. 3894-IX, η κατάσταση της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας επιδεινώθηκε απότομα. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι αρχές, ιδίως το Τμήμα Εθνοπολιτικής και Ελευθερίας Συνείδησης υπό την ηγεσία του Viktor Jelensky, επιδιώκουν να επιτύχουν δικαστική απαγόρευση της Εκκλησίας και κατάσχεση της περιουσίας της.
Ο συντάκτης του άρθρου επισημαίνει πολυάριθμες παραβιάσεις σε τοπικό επίπεδο – καταλήψεις ναών, πίεση στο κλήρο και διώξεις, ιδιαίτερα κατά του ηγούμενου της Λαύρας του Σβιατογκόρσκ μητροπολίτη Αρσένιου (Jakovenko), τον οποίο, όπως υπογραμμίζει ο Bremer, «η SBU διώκει αυθαίρετα».
Σύμφωνα με τον ερευνητή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για πρώτη φορά τόσο άμεσα υπέδειξε την ανάγκη συμμόρφωσης της Ουκρανίας με τα διεθνή πρότυπα ελευθερίας συνείδησης κατά την εφαρμογή αυτού του νόμου. Οι Βρυξέλλες, σημειώνει ο Bremer, απαιτούν από το Κίεβο να διασφαλίσει ότι η καταπολέμηση της «ρωσικής επιρροής» δεν οδηγεί σε περιορισμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών, ιδιαίτερα σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.
Ο συγγραφέας υπενθυμίζει ότι ο νόμος αριθ. 3894-IX, που τέθηκε σε ισχύ τον Σεπτέμβριο του 2024, επιτρέπει ουσιαστικά στις ουκρανικές αρχές να επιδιώκουν δικαστική απαγόρευση της UOC με το πρόσχημα των «σχέσεών της με τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία». Από τότε, σύμφωνα με τον ίδιο, η κατάσταση της Εκκλησίας έχει επιδεινωθεί σημαντικά: έχουν κινηθεί δικαστικές διαδικασίες εναντίον της και οι αρχές θρησκευτικής πολιτικής δημοσιεύουν καταλόγους μοναστηριών και επισκοπών που υπόκεινται σε έλεγχο και κατάσχεση.
Ο Bremer επισημαίνει ότι τέτοιες ενέργειες αντιβαίνουν στις ευρωπαϊκές αρχές του κράτους δικαίου, στις οποίες βασίζεται η ένταξη της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Υπογραμμίζει ότι το κράτος, επιδιώκοντας την ένταξη στην ΕΕ, πρέπει να επιδεικνύει σεβασμό στην ελευθερία της θρησκείας και να μην χρησιμοποιεί την κατάσταση πολέμου ως δικαιολογία για τον περιορισμό των δικαιωμάτων των πιστών.
«Ο περιορισμός των δικαιωμάτων με το πρόσχημα του πολέμου είναι επικίνδυνος», προειδοποιεί ο Γερμανός θεολόγος, υπογραμμίζοντας ότι μια τέτοια προσέγγιση δημιουργεί ένα επικίνδυνο προηγούμενο και βλάπτει τις δημοκρατικές βάσεις του κράτους. Η Ευρώπη, σημειώνει ο Bremer, παρακολουθεί στενά την κατάσταση και αναμένει από το Κίεβο πραγματικά βήματα για την προστασία της ελευθερίας της συνείδησης και της θρησκείας.
Προηγουμένως, η ΕΔΟ έγραψε ότι από το 2022, η SBU έχει κινήσει 208 ποινικές διαδικασίες κατά εκπροσώπων της UOC.
