Από αλιεύς ιχθύων… αλιεύς ψυχών
Ο Άγιος Ανδρέας ο πρωτόκλητος
Ο Άγιος Ανδρέας, ψαράς στο επάγγελμα και αδελφός του Αποστόλου Πέτρου ήταν από τη Βηθσαϊδά της Γαλιλαίας. Επειδή κλήθηκε από τον Κύριο πρώτος στην ομάδα των μαθητών, ονομάστηκε πρωτόκλητος. Ο Άγιος Ανδρέας, μαζί με τον Ευαγγελιστή Ιωάννη υπήρξαν μαθητές και του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου. Κάποια μέρα μάλιστα, που βρίσκονταν στις όχθες του Ιορδάνη, ο Τίμιος Πρόδρομος τους έδειξε τον Ιησού και τους είπε: «ἰδέ ὁ ἀμνὸς τοῦ Θεοῦ ὁ αἴρων τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου»∙έτσι, συγκινήθηκαν τόσο πολύ, που αμέσως ακολούθησαν τον Κύριο.
Ο Απόστολος Ανδρέας κήρυξε τον Χριστιανισμό στη Σκυθία -σημερινή Νότια Ρωσία-, την Ήπειρο, τη Θράκη και το Βυζάντιο, όπου ίδρυσε Εκκλησία. Συνέχεια της πρώτης Εκκλησίας θεωρείται το Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινουπόλεως, που τιμά τον Απόστολο Ανδρέα ως ιδρυτή του και πρώτο επίσκοπο του Βυζαντίου. Ο Απόστολος Ανδρέας πήγε και στην Αχαΐα, όπου ίδρυσε και εκεί Εκκλησία και εκχριστιάνισε τη Μαξιμίλλα, σύζυγο του ανθύπατου Αιγεάτη, την οποία θεράπευσε από ανίατη ασθένεια. Ο Ρωμαίος αξιωματούχος εξοργίστηκε και διέταξε την σταύρωση του Απόστολου Ανδρέα σε σταυρό σχήματος Χ, που ονομάστηκε από τότε «Σταυρός του Αγίου Ανδρέα».
Το λείψανο του Αγίου, που ενταφιάστηκε με φροντίδα της Μαξιμίλλας και του τοπικού επισκόπου Στρατοκλή, μεταφέρθηκε το 357 στην Κωνσταντινούπολη και εναποτέθηκε στο ναό των Αγίων Αποστόλων. Μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους το 1204, τμήματα του λειψάνου του Απόστολου Ανδρέα μεταφέρθηκαν στο Αμάλφι της Καμπανίας. Το 1461 ο δεσπότης του Μυστρά, Θωμάς Παλαιολόγος, προ του Οθωμανικού κινδύνου, ανέθεσε τη φύλαξη της κάρας του Αγίου στον Πάπα Πίο Β’, ο οποίος την εναπόθεσε στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου, στη Ρώμη.
Στις 26 Σεπτεμβρίου 1964, η τιμία κάρα του Αποστόλου Ανδρέα επιστράφηκε στην Πάτρα. Στις 19 Ιανουαρίου του 1980 επιστράφηκε και ο Σταυρός του μαρτυρίου του. Σήμερα φυλάσσονται στον ομώνυμο ναό του Αγίου Ανδρέα, που αποτελεί πανελλήνιο προσκύνημα, στο οποίο συνεχώς τελούνται άπειρα σημεία- θαυμαστά γεγονότα.
Ο Άγιος Απόστολος Ανδρέας είναι πολιούχος της Πάτρας, προστάτης Άγιος της Ουκρανίας, της Ρωσίας, της Ρουμανίας, του Μπαρμπέιντος, της Σκωτίας, καθώς και του Αμάλφι της Ιταλίας, της Μάλτας και της Εσγκέιρα της Πορτογαλίας. Η σημαία της Σκωτίας φέρει τον σταυρό του Αγίου Ανδρέα! Μετά την ένωση της Σκωτίας με την Αγγλία, ο χιαστός σταυρός απεικονίζεται και στη σημαία της Μεγάλης Βρετανίας. Η σημαία του πολεμικού ναυτικού της Ρωσίας φέρει τον σταυρό του Αγίου Ανδρέα, όπως και η σημαία της Συνομοσπονδίας των Νοτίων Αμερικανικών.
Ο Άγιος επιτελεί μοναδικά θαύματα
Σε περιοδεία του, ο Απόστολος Ανδρέας, πήγε και στην Κύπρο. Το πλοίο με πανιά, που τον μετέφερε στην Αντιόχεια από την Ιόππη, λίγο πριν προσπεράσουν ένα ακρωτήρι και τα νησιά Κλείδες, αναγκάστηκε να σταματήσει σ’ ένα μικρό λιμανάκι, λόγω παύσης του ανέμου. Τις μέρες αυτές της νηνεμίας, τούς έλειψε και το νερό. Ο πλοίαρχος βγήκε στο νησί κι έψαχνε νερό. Τον ακολούθησε και ο Απόστολος Ανδρέας. Ο Άγιος γονάτισε μπροστά σ’ ένα κατάξερο βράχο και προσευχήθηκε. Κατόπιν, σφράγισε με το σημείο του Σταυρού τον βράχο και από τη βάση του ανάβλυσε αμέσως νερό, που τρέχει μέχρι σήμερα μέσα σ’ ένα λάκκο της παλαιάς εκκλησίας κι απ’ εκεί προχωρεί και εκρέει κοντά στη θάλασσα. Είναι το γνωστό αγίασμα. Το ευλογημένο νερό τους ξεδίψασε. Πρώτα-πρώτα όμως το τυφλό παιδί του καπετάνιου! Ο Απόστολος έσπευσε να δώσει στο παιδί ένα δοχείο γεμάτο από το δροσερό νερό. Όμως το παιδί προτίμησε, αντί να δροσίσει με το νερό τα χείλη του, να πλύνει πρώτα το πρόσωπό του. Μόλις το δροσερό νερό άγγιξε τους βολβούς των ματιών του παιδιού, το παιδί άρχισε να βλέπει! Η μνήμη του Αγίου τιμάται στις 30 Νοεμβρίου.
Απολυτίκιο
Ὡς τῶν Ἀποστόλων Πρωτόκλητος, καὶ τοῦ Κορυφαίου αὐτάδελφος, τῷ Δεσπότῃ τῶν ὅλων Ἀνδρέα ἱκέτευε, εἰρήνην τῇ οἰκουμένῃ δωρήσασθαι, καὶ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν τὸ μέγα ἔλεος.
