100 χρόνια από τα εγκαίνια του Καθεδρικού Ι. Ναού Αγίου Αλεξάνδρου Νιέφσκι στη Σόφια

Ο Ναός, που δεσπόζει στην καρδιά της Σόφιας, αποτελεί σύμβολο της βουλγαρικής Ορθοδοξίας και της εθνικής ταυτότητας. Η ανέγερσή του ξεκίνησε το 1882, λίγο μετά την απελευθέρωση της Βουλγαρίας από την οθωμανική κυριαρχία, ως ένδειξη ευγνωμοσύνης στον ρωσικό λαό και στον Άγιο Αλέξανδρο Νιέφσκι, προστάτη του Τσάρου Αλέξανδρου Β´.

Μετά από πολλές δεκαετίες προσεκτικού σχεδιασμού και κατασκευής, ο ναός ολοκληρώθηκε το 1912 και εγκαινιάστηκε το 1924. Ο εντυπωσιακός τρούλος του, καλυμμένος με χρυσό, και οι περίτεχνες τοιχογραφίες του, που φέρουν τη σφραγίδα της ρωσικής εκκλησιαστικής τέχνης, καθιστούν τον ναό κορυφαίο παράδειγμα θρησκευτικής αρχιτεκτονικής στα Βαλκάνια. Επιπλέον, η επιλογή του Αγίου Αλεξάνδρου Νιέφσκι ως προστάτη του ναού συμβολίζει τη βαθιά πνευματική σύνδεση μεταξύ των λαών της Βουλγαρίας και της Ρωσίας.

Κατά την εκατονταετία που πέρασε, ο καθεδρικός ναός, «εθνικό ιερό, φρούριο του πνεύματος, διακόσμηση της βουλγαρικής πρωτεύουσας», σύμφωνα με τα λόγια του Μητροπολίτη Φιλιππούπολης Μάξιμο, υπήρξε μάρτυρας σημαντικών ιστορικών γεγονότων. Από τους δύο Παγκόσμιους Πολέμους έως τη μεταπολίτευση και την ένταξη της Βουλγαρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το κτίριο αντανακλά τις αλλαγές που σημάδεψαν τη βουλγαρική κοινωνία. Ταυτόχρονα, παραμένει χώρος προσευχής, περισυλλογής και πολιτιστικής κληρονομιάς για γενιές πιστών.

Όπως αναφέρεται από τον επίσημο ιστότπο του Βουλγαρικού Πατριαρχείου, εκατό χρόνια αργότερα, οι εορτασμοί για τον αγιασμό του καθεδρικού ναού συγκέντρωσαν πλήθος ιεραρχών από Ορθόδοξες Εκκλησίες όλου του κόσμου, επιβεβαιώνοντας την ενότητα της Ορθοδοξίας. Μεταξύ αυτών, διακρίθηκαν εκπρόσωποι από τα Πατριαρχεία Κωνσταντινουπόλεως, Αλεξανδρείας, Αντιοχείας και Ιεροσολύμων, καθώς και από τις Αυτοκέφαλες Εκκλησίες της Ελλάδας, της Σερβίας, της Ρουμανίας, της Κύπρου, της Αλβανίας και της Γεωργίας, καθώς και εκπρόσωποι της Ορθοδόξου Εκκλησίας Τσεχίας και Σλοβακίας και Αρχιεπισκοπής Αχρίδος.

Της εορταστικής Θ. Λειτουργίας η οποία ξεκίνησε στις 9:30 π.μ., προεξήρχε ο Παναγιώτατος Πατριάρχης Βουλγαρίας και Μητροπολίτης Σόφιας κ.κ. Δανιήλ, σε συλλείτουργο με τους Σεβασμιώτατους Μητροπολίτες των Τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών: Αρχιεπίσκοπο Θυατείρων και Μεγάλης Βρετανίας Νικήτα (Οικουμενικό Πατριαρχείο), Μητροπολίτη Διοσπόλεως Εμμανουήλ (Πατριαρχείο Αλεξανδρείας) Μητροπολίτη Γαλλίας, Δυτικής και Νότιας Ευρώπης Ιγνάτιος (Πατριαρχείο Αντιοχείας), Αρχιεπίσκοπο Αντιδώνος Νεκτάριο, εκπρόσωπο του Πατριάρχη Ιεροσολύμων και της Αδελφότητας του Παναγίου Τάφου στην Κωνσταντινούπολη, Μητροπολίτη Γορίας και Αθηνών Ανδρέα (Πατριαρχείο Γεωργίας), Μητροπολίτη Τιμόσχος Ιλαρίων. (Πατριαρχείο Σερβίας), Επίσκοπο Δακίας Ιερώνυμο (Πατριαρχείο Ρουμανίας), Επίσκοπο Μεσορίας Γρηγόριο (Εκκλησία Κύπρου), Μητροπολίτη Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς Ιουστίνο (Εκκλησία Ελλάδος), Μητροπολίτη Κορτσάνι Ιωάννη (Αρχιεπισκοπή Αλβανίας), Αρχιεπίσκοπο Πράγας και Τσεχίας Μιχαήλ (Ορθόδοξη Εκκλησία Τσεχίας και Σλοβακίας), Μητροπολίτη Μπρεγκάλνιτσα Ιλαρίωνα (Αρχιεπισκοπή Αχρίδος).

Εκατοντάδες Ορθόδοξοι Χριστιανοί συμμετείχαν με προσευχή στην πανηγυρική λειτουργία, στο τέλος της οποίας ο Πατριάρχης Δανιήλ ανέγνωσε το Πατριαρχικό και Συνοδικό Μήνυμα, το οποίο είπε συγκεκριμένα: «Δοξάζουμε και ευχαριστούμε τον Θεό από τα βάθη της καρδιάς μας για το μεγάλο έλεος και εύνοιά Του που ήδη για δεύτερο αιώνα ο Πατριαρχικός Καθεδρικός Ναός «Αγ. Αλέξανδρος Νιέφσκι» μεγαλοπρεπώς υψώνεται, κοσμεί και επιβεβαιώνει μας Πρωτεύουσα... Την ημέρα αυτή τιμούμε τη φωτεινή μνήμη και υποκλινόμαστε τόσο σε όσους έδωσαν τη ζωή τους για την ελευθερία μας, όσο και σε όσους ευχήθηκαν και έκαναν δυνατή την ανέγερση αυτού του ναού, που ακόμη και σήμερα μαρτυρεί την ευγνωμοσύνη μας στον Θεό για το υπέρτατο δώρο της ελευθερίας, καθώς και την ευγνωμοσύνη μας σε όσους έδωσαν τη ζωή τους γι' αυτήν. Οι καιροί αλλάζουν, ο κόσμος γύρω μας αλλάζει επίσης, γενιά με γενιά αντιμετωπίζουμε νέες δοκιμασίες και προκλήσεις, αλλά ο ναός-μνημείο στην καρδιά της πρωτεύουσάς μας εξακολουθεί να μας θυμίζει το κατόρθωμα εκείνων χάρη στους οποίους ζούμε σήμερα σε συνθήκες ελευθερία και ανεξαρτησία. Πιστεύουμε και γνωρίζουμε ότι τα ονόματά τους είναι γραμμένα στο Βιβλίο της Ζωής, γιατί η δικαιοσύνη του Θεού πάντα δεσπόζει».