Ο Άγιος Σπυρίδων και η διαχρονική παρουσία του

Ο Άγιος Σπυρίδων, Επίσκοπος Τριμυθούντος ο Θαυματουργός

Ο Άγιος Σπυρίδων, ο θαυματουργός προστάτης της Κέρκυρας, αποτελεί μια από τις σημαντικότερες μορφές της Ορθοδοξίας, με παγκόσμια αναγνώριση και βαθιά ριζωμένη λατρεία στο νησί των Φαιάκων. Η ζωή του, τα άφθορα λείψανά του και η περιπετειώδης διαδρομή τους ανά τους αιώνες συνθέτουν μια μοναδική παράδοση που συνεχίζει να συγκινεί χιλιάδες πιστούς.

Η ζωή του Αγίου Σπυρίδωνος

Ο Άγιος γεννήθηκε γύρω στο 270 μ.Χ. στο χωριό Άσσια της Κύπρου. Από απλός και ενάρετος βοσκός, οικογενειάρχης και πατέρας της Ειρήνης, οδηγήθηκε μετά τη χηρεία του στον μοναχικό βίο. Η βαθιά του μελέτη, η σοφία και οι αρετές του τον ανέδειξαν Επίσκοπο Τριμυθούντος. Υπήρξε θερμός πολέμιος του Αρειανισμού και συμμετείχε ενεργά στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο το 325. Κοιμήθηκε το 348, αφήνοντας πίσω του μια μεγάλη παράδοση θαυμάτων και αγιότητας. Η μνήμη του τιμάται στις 12 Δεκεμβρίου από την Ορθόδοξη Εκκλησία.

Ο Άγιος Σπυρίδων, κατά την Α’ Οικουμενική Σύνοδο, πήρε ένα κεραμίδι στο χέρι του και, για να αποδείξει το μυστήριο της Αγίας Τριάδας στον αιρετικό Άρειο, το έσφιξε κάνοντάς το να διαλυθεί σε νερό, φωτιά και χώμα, δείχνοντας θαυματουργικά την ενότητα των τριών υποστάσεων.

Το ταξίδι των λειψάνων από την Κύπρο ως την Κέρκυρα

Μετά την κοίμησή του, ο Άγιος ενταφιάστηκε στη μαρμάρινη λάρνακα στον ναό της Τριμυθούντος, όπου παρέμεινε επί τρεισήμισι αιώνες. Το 648 μ.Χ., λόγω των αραβικών επιδρομών, ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός Β΄ μετέφερε το λείψανο στην Κωνσταντινούπολη, όπου τοποθετήθηκε μαζί με εκείνο της Αυγούστας Θεοδώρας.

Λίγο πριν την Άλωση, ο ιερέας Γρηγόριος Πολύευκτος διέσωσε και τα δύο λείψανα. Τα μετέφερε μυστικά μέσω Σερβίας, Θράκης και Μακεδονίας, κρύβοντάς τα σε σακιά με άχυρα και δηλώνοντας σε όσους ρωτούσαν ότι επρόκειτο για ζωοτροφή. Τρία χρόνια περιπλανήθηκε ώσπου κατέληξε στην Παραμυθιά και τελικά, το 1456, στην Κέρκυρα, που θεωρούσε ασφαλές μέρος υπό την Ενετική διοίκηση.

Εκεί παρέδωσε το λείψανο στον συμπατριώτη του και ιερέα Γεώργιο Καλοχαιρέτη, ο οποίος το κληρονόμησε στους γιους του, Λουκά και Φίλιππο.

Η απόπειρα μεταφοράς του λειψάνου στη Βενετία και η αντίδραση των Κερκυραίων

Οι δύο αδελφοί Καλοχαιρέτη θέλησαν να μεταφέρουν το λείψανο στη Βενετία. Η υπόθεση έφτασε στην Ενετική Γερουσία, η οποία αποφάνθηκε πως, ως κληροδότημα, ανήκει νομικά στους αδελφούς και μπορούν να το μετακινήσουν κατά βούληση.

Ωστόσο, η έντονη αντίδραση του κερκυραϊκού λαού εμπόδισε τη μεταφορά. Οι Ενετοί, επιδιώκοντας να μην προκαλέσουν δυσαρέσκεια στους υπηκόους τους στα Επτάνησα, δεν επέμειναν, και το λείψανο παρέμεινε στο νησί.

Το 1512 συντάχθηκε στην Άρτα δωρητήριο συμβόλαιο στο όνομα της Ασημίνας Καλοχαιρέτη, κόρης του Φιλίππου. Εκείνη, παντρεμένη με τον Σταμάτιο Βούλγαρη, άφησε διαθήκη το 1571 με την οποία όριζε ότι το λείψανο θα παραμείνει στους γιους και απογόνους της οικογένειας, διασφαλίζοντας έτσι την παραμονή του στην Κέρκυρα.

Το σκήνωμα και ο ναός του Αγίου στην Κέρκυρα

Ο σημερινός ναός που στεγάζει το άφθαρτο σκήνωμα κτίστηκε το 1589, ως μονόκλιτη βασιλική. Το επιβλητικό καμπαναριό, ψηλό και πυργωτό, ανεγέρθηκε το 1620. Το μαρμάρινο τέμπλο από Πάρο κατασκευάστηκε το 1864 από τον αυστριακό αρχιτέκτονα Μάουερς, ενώ η οροφή φιλοτεχνήθηκε το 1852 από τον Κερκυραίο Νικόλαο Ασπιώτη. Οι εικόνες του τέμπλου αποτελούν έργα του Σπύρου Προσαλένδη.

Η σημερινή λάρνακα του Αγίου, κατασκευασμένη στη Βιέννη το 1867, από σκληρό ξύλο και ασημένια επένδυση, βρίσκεται σε ειδική κρύπτη που δέχεται καθημερινά πλήθος προσκυνητών. Το λείψανο του Αγίου Σπυρίδωνα αποτελεί ένα από τα τρία άφθορα λείψανα των Επτανήσων, μαζί με εκείνα των Αγίων Γερασίμου και Διονυσίου.

Οι λιτανείες του Αγίου στην Κέρκυρα

Το σκήνωμα του Αγίου Σπυρίδωνα λιτανεύεται τέσσερις φορές τον χρόνο, σε ανάμνηση θαυμαστών επεμβάσεών του για την προστασία του νησιού:

1. Κυριακή των Βαΐων – για την απαλλαγή από την πανώλη του 1629.
2. Μεγάλο Σάββατο – για τη σωτηρία από τη μεγάλη καταστροφή των σιτηρών το 1533.
3. 11 Αυγούστου – για τη θαυματουργική σωτηρία από την τουρκική πολιορκία του 1716.
4. Πρώτη Κυριακή Νοεμβρίου – για τη δεύτερη απαλλαγή από πανώλη το 1673.

Οι λιτανείες αυτές αποτελούν βαθιά ριζωμένη παράδοση που συνδέει τον Άγιο με την ιστορική πορεία και την πνευματική ζωή της Κέρκυρας.

Προηγουμένως η ΕΟΔ έγραψε ότι ξεκίνησαν οι εκδηλώσεις για τον Άγιο Σπυρίδωνα στην Κέρκυρα.

Читайте также