Glavcom: Αιχμηρά Ερωτήματα προς τον Μητροπολίτη Επιφάνιο

ΦΩΤΟ: romfea.gr

Η Ουκρανική ιστοσελίδα "Glavcom", ή οποία σύμφωνα με πληροφορίες συχνά αντικατοπτρίζει τη θέση του Γραφείου του Προέδρου της Ουκρανίας, δημοσίευσε ένα άρθρο με τίτλο «Τι δεν πάει καλά με την Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ουκρανίας; Αιχμηρά ερωτήματα προς τον Μητροπολίτη Επιφάνιο».

Το άρθρο αναρτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2025, δηλαδή μια ημέρα πριν την ετήσια Ιερά Σύνοδο της Ιεραρχίας της Αυτοκέφαλου Εκκλησίας της Ουκρανίας και επισημάνθηκε μια βαθιά κρίση που αντιμετωπίζει η Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ουκρανίας και βασικά της εσωτερικά προβλήματα.

Σύμφωνα με την "Glavcom", «το αυτοκέφαλο το οποίο επισημοποιήθηκε τον Ιανουάριο 2019 είχε όχι μόνο θρησκευτικό, αλλά και πολιτικό περιεχόμενο», ενώ «η νέα Εκκλησία και ο νέος Προκαθήμενός της αναδείχθηκαν ανέτοιμοι τόσο για την ραγδαία αύξηση, όσο και για τις προκλήσεις της πολεμικής εποχής».

Επίσης, τονίζεται ότι η εκλογή του Μητροπολίτη Επιφανίου από τη Ενωτική Σύνοδο το 2018 «άφησε πικρή γεύση στο στόμα πολλών συμμετασχόντων».

Κατά τα λεγόμενα του συντάκτη «οι φιλοδοξίες του Επιφανίου» οδήγησαν «σε ανοικτές συγκρούσεις, οι οποίες συγκλόνισαν ακόμη τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο», την προφανή διαίρεση εντός της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας και την αποκατάσταση του ούτως λεγομένου «Πατριαρχείου Κιέβου» με επικεφαλής τον «επίτιμο Πατριάρχη» Φιλάρετο, του οποίου ο Αρχιερατικός βαθμός μέχρι σήμερα αναγνωρίζεται από το Φανάρι.

Αυτή τη στιγμή το «Πατριαρχείο Κιέβου διεξάγει και πάλι δικές του ξεχωριστές δραστηριότητες, ενώ διαδικτυακοί ιστότοποι καλύπτουν ενεργά τη δραστηριότητα του 96χρονου Πατριάρχη».

Η Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ουκρανίας «απέτυχε να εκπληρώσει τη βασική της αποστολή, δηλαδή να καταστεί σταθερό θεμέλιο του κράτους στον αγώνα κατά της εκκλησιαστικής επιρροής της Μόσχας».

Όλοι αυτοί δέχονται ότι «ο επικεφαλής της Αυτοκέφαλου Εκκλησίας της Ουκρανίας με τη συνοδεία του έφτιαξε μια ομάδα από προσκείμενους δημοσιογράφους, οι οποίοι εξιδανικεύουν την πραγματικότητα για τον Μητροπολίτη Επιφάνιο και δεν του θέτουν κρίσιμες ερωτήσεις, αλλά ούτε αναγνωρίζουν τα υφιστάμενα προβλήματα».

Το βασικό όμως πρόβλημα, το οποίο δέχονται οι συνομιλητές του "Glavcom", είναι η μεγάλη έλλειψη κληρικών, στην οποία οφείλεται το γεγονός ότι οι ναοί οι οποίοι είχαν περιέλθει υπό τον έλεγχο της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ουκρανίας παραμένουν «άδειοι» και «ανοικοκύρευτοι».

Ένας έγκριτος Ουκρανός αξιωματούχος, ο οποίος ζήτησε να παραμένει ανώνυμος, δήλωσε ότι ο Επιφάνιος δε λύνει αυτό το πρόβλημα, τονίζοντας ότι «απλώς, ανοιγοκλείνει έκπληκτος τα μάτια του».

Ο προϊστάμενος της Κρατικής Υπηρεσίας Εθνοπολιτικής και Ελευθερίας της Συνειδήσεως Βίκτωρ Ελένσκι υπέγραψε πρόσφατα τη διαταγή για την αναγνώριση της Ιεράς Μητροπόλεως Κιέβου της Ουκρανικής Εκκλησίας «ως έχουσας τον σύνδεσμο με τη Μόσχα» [εξ ού και υφιστάμενης σε διάλυση].

Όμως και εκείνος δέχεται την κρίση στελέχωσης των κληρικών στην Αυτοκέφαλη Εκκλησία: «Συχνά οι κοινότητες προσχωρούν χωρίς ιερέα από την Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας. Επιπλέον, η Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ουκρανίας οφείλει να πληρώσει το 70% θέσεις των στρατιωτικών ιερέων στις Δυνάμεις Άμυνας».

Επίσης, στο άρθρο αναφέρεται «η επιβράδυνση» της «διαδικασίας προσχώρησης» των κοινοτήτων της Ουκρανικής Εκκλησίας στην υπό τον Επιφάνιο Αυτοκέφαλη Εκκλησία.

Παρόλα αυτά, ακόμη και ο ψηφισθείς νόμος για την έμπρακτη απαγόρευση της Ουκρανικής Εκκλησίας και η απόφαση της Κρατικής Υπηρεσίας Εθνοπολιτικής και Ελευθερίας της Συνειδήσεως για την αναγνώριση της Ιεράς Μητροπόλεως Κιέβου της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας «ως έχουσας τον σύνδεσμο με τη Μόσχα» [κάτι που συνεπάγεται την καταναγκαστική διάλυσή της] δεν εξανάγκασε κοινότητες της Ουκρανικής Εκκλησίας να προσχωρήσουν στην Αυτοκέφαλη Εκκλησία.

Επιπλέον, η ίδια η Αυτοκέφαλη Εκκλησία φαίνεται ότι «δεν είναι έτοιμη» να δέχεται πιστούς και ιερείς της Ουκρανικής Εκκλησίας.

Τούτο οφείλεται επίσης στην «έλλειψη στελεχών»: «Εάν μια κοινότητα υπερψηφίζει τη μεταπήδηση ναού από την Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία στην Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ουκρανίας ο ναός θα παραμείνει χωρίς μόνιμο ιερέα. Οι κληρικοί του Πατριαρχείου Μόσχας αρνούνται να προσχωρήσουν στους σχισματικούς και παίρνουν μαζί τους πιστούς ενορίτες...Συνεπώς, πολύ συχνά ένας ιερέας της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας αναγκάζεται να εξυπηρετεί ταυτοχρόνως μερικές ενορίες, ενώ μέρος των ναών παραμένει κλειστό».

Κατά τα λεγόμενα του Βίκτορα Ελένσκι από το έτος απονομής του Τόμου Αυτοκεφαλίας στην Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ουκρανίας «είχαν ενταχθεί στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας περισσότερες από 1900 κοινότητες» [Σύμφωνα με αναφορές η πλειονότητα εκείνων των «εντάξεων» έφερε βίαιο χαρακτήρα].

«Σήμερα στην Ουκρανία παραμένουν περισσότερες από 10 χιλιάδες κοινότητες της Ουκρανικής Εκκλησίας του Πατριαρχείου Μόσχας.

Στο ελεγχόμενο από την Ουκρανία έδαφος παραμένουν περίπου 8 χιλιάδες, όσες σχεδόν αριθμούνται και κοινότητες της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας».

Ο Ελένσκι επισημαίνει ότι σχεδόν έχει «παγώσει» η διαδικασία «μεταπηδήσεων» των κοινοτήτων στην Ανατολική Ουκρανία στις περιφέρειες Ντονέτσκ, Χερσώνος, Οδησσού και Ντνεπροπετρόφσκ.

Ο Μητροπολίτης Περεγιασλάφ και Χμελνίτσκι Αλέξανδρος της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ουκρανίας δέχεται συγκρούσεις κατά τις «μεταπηδήσεις» των θρησκευτικών κοινοτήτων στην Αυτοκέφαλη Εκκλησία.

Κατά τη γνώμη του, αυτές οι συγκρούσεις προκύπτουν από το ότι «οι κοινωνικοί ακτιβιστές, οι οποίοι λαμβάνουν πρωτοβουλία μεταπηδήσεων των θρησκευτικών κτηρίων στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας, συχνά δεν έχουν καμία σχέση με την Εκκλησία, και ενίοτε είναι άθεοι.

Κατά συνεπεία συγκροτούνται παράλληλες κοινότητες που ακολουθούν ιερείς, οι οποίοι δεν προσχωρούν στην Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ουκρανίας, αλλά υπηρετούν σε οικίες, ενώ οι ναοί παραμένουν άδειοι, λόγω ελλείψεως ιερέων.

Ο κ. Αλέξανδρος τονίζει ότι στη γενέτειρα του Κορέτς στην περιφέρεια Ρόβνο υπάρχουν 12 ενορίες με μια μόνο να υπάγεται στην Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ουκρανίας, η οποία είναι γεμάτη πιστούς, όπως και οι υπόλοιπες έντεκα. Εάν ο ιερέας λέει ότι η Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ουκρανίας δεν είναι κανονική, τον ακολουθούν οι άνθρωποι.

Ένας από τους πρωτοστάτες του νόμου υπ’αριθμ. 3894 για την πλήρη απαγόρευση της Ουκρανικής Εκκλησίας βουλευτής Νικήτας Ποτουράγιεφ αναφέρει ότι η Ουκρανική Εκκλησία σε αντιδιαστολή με την Εκκλησία της Ουκρανίας «παραμένει οικονομικά εύρωστη» και ανεξάρτητη από τη Μόσχα, ενώ η Αυτοκέφαλη Εκκλησία «δεν διαθέτει τέτοιους οικονομικούς πόρους και ευεργέτες ενός τέτοιου επιπέδου».

Συνομιλητές του "Glavcom" τονίζουν ότι το Ουκρανικό κράτος σε αντίθεση με την Ελλάδα και τη Ρουμανία δεν επιθυμεί απευθείας να υποστηρίζει οικονομικά την Αυτοκέφαλη Εκκλησία «και μόνο στα λόγια ενδιαφέρεται για την πρόοδό της».

Η κρίση της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας διαφαίνεται και από το παράδειγμα της Λαύρας των Σπηλαίων του Κιέβου.

Η «Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ουκρανίας» δεν είναι σε θέση να φροντίζει σήμερα για όλες τις εγκαταστάσεις της Λαύρας, επειδή δεν διαθέτει τους απαραίτητους οικονομικούς πόρους.

Σύμφωνα με πληροφορίες του "Glavcom" η Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ουκρανίας προσκαλεί στη Λαύρα μοναχούς από άλλες περιοχές, οι οποίοι όμως δεν ανταποκρίνονται στις προσκλήσεις με μεγάλη προθυμία».

Επίσης, ο Μητροπολίτης Αλέξανδρος δέχεται ότι μετά την παράδοση της πλειονότητας των ναών της Λαύρας των Σπηλαίων του Κιέβου στη χρήση της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ουκρανίας έχει σταματήσει η εκεί ζωή.

Από την πλευρά του ο Μητροπολίτης Μπέλαγια Τσέρκοφ Ευστράτιος της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ουκρανίας δικαιολογεί την έλλειψη με το γεγονός ότι η Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ουκρανίας οφείλει «ταυτοχρόνως να στείλει στον στρατό εκατοντάδες στρατιωτικούς ιερείς» [Να επισημάνουμε ότι σύμφωνα με πληροφορίες μας και σύμφωνα με δηλώσεις άλλων ιεραρχών της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας ο αριθμός των στρατιωτικών ιερέων της Εκκλησίας αυτής δεν υπερβαίνει το εκατό].

Κατά τα λεγόμενα του συντάκτη «ο Επιφάνιος κατηγορείται για υπερβολικό συντηρητισμό και την τάση προς επίδειξη, που ήταν πάντοτε χαρακτηριστικά ακριβώς της Εκκλησίας της Μόσχας. Ένα εκ των τελευταίων παραδειγμάτων ήταν όταν η Αυτοκέφαλη Εκκλησία της Ουκρανίας καυχήθηκε για την απονομή στον επικεφαλής της του τίτλου του επίτιμου καθηγητή του Εθνικού Πανεπιστημίου Διαχείρισης Υδάτων».

Το "Glavcom" υπογραμμίζει ότι στην επόμενη Ιερά Σύνοδο Ιεραρχίας της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας «ούτε καν προβλέπονται κάποια εξαιρετικά ζητήματα τα οποία να μονοπωλήσουν το ενδιαφέρον. Η ηγεσία της Αυτοκέφαλου Εκκλησίας της Ουκρανίας μέχρι σήμερα χαρακτηρίζεται από την έλλειψη επιθυμίας να προχωρεί σε απότομες κινήσεις».

Τελικά, να επισημάνουμε ότι τα αναρτηθέντα κείμενα της Ιεράς Συνόδου Ιεραρχίας της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας, που συνήλθε στις 14 Ιουνίου, πράγματι δεν προτείνουν τίποτε «που να παρουσίαζε κάποιο ιδιαίτερο ενδιαφέρον».

Ως προς τον διάλογο με την Ουκρανική Εκκλησία η Αυτοκέφαλη Εκκλησία με τον επικεφαλής της Μητροπολίτη Επιφάνιο επαναβεβαίωσε τη θέση της κατηγορώντας την Ουκρανική Εκκλησία για τη ματαίωση του διαλόγου.

Читайте также