Eορτή της Μεσοπεντηκοστής – Η Ενυπόστατος Σοφία του Θεού

ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ ΜΕΣΟΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ [:Ιω.7,37-52 και 8,12]

Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου με θέμα:

«Η ΕΝΥΠΟΣΤΑΤΟΣ ΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ»

[εκφωνήθηκε στην Ιερά Μονή Κομνηνείου Λαρίσης στις 24-5-2000]

Αγαπητοί μου, καλώς ήρθατε. Χαιρόμαστε που ήρθατε και θα θέλαμε λίγα λόγια να σας πούμε· όπως συνηθίζουμε εις τους εκδρομείς μας και προσκυνητάς μας. Αλλά μη λογαριάσετε ότι αυτά που θα πούμε ότι θα είναι μία ομιλία. Όχι. Αλλά θα είναι ένα μάθημα. Ένα μάθημα στο οποίον και εγώ και εσείς οφείλομε να μαθητεύσουμε. Γι'αυτό θα δείξετε πολλή υπομονή σε ό,τι ακούσετε. Γιατί είναι εκτάκτως ενδιαφέροντα αυτά που θα σας πω. Ξαναλέγω, πρέπει να μαθητεύσουμε.

Είναι γνωστό, αγαπητοί μου, ότι σήμερα εορτάζουμε την Μεσοπεντηκοστή. Δηλαδή, μία εορτή που γιορτάζεται 25 ημέρες μετά το Πάσχα και 25 ημέρες πριν από την κυριώνυμη εορτή της Πεντηκοστής. Και λογαριάζεται αυτή η εορτή δεσποτική· δηλαδή αναφέρεται εις τον Δεσπότην Κύριον Ιησούν Χριστόν. Βλέπουμε τις εορτές, να έχουμε τις εορτές των αγίων, τις εορτές της Θεοτόκου και τις εορτές του Δεσπότου Χριστού. Εκείνες, λοιπόν, οι γιορτές που αναφέρονται εις τον Χριστόν λέγονται «δεσποτικές εορτές». Και μάλιστα, η σημερινή δεσποτική εορτή αναφέρεται –σε ποιον άραγε;- εις την Ενυπόστατον Σοφίαν του Θεού. Να εξηγήσω, όμως, από την αρχή, γιατί αυτό θα αποτελεί το κύριο θέμα μας, το οποίο πρέπει να μάθομε και πρέπει να επικρατεί στη ζωή μας.

Είναι γνωστό ότι ο Θεός είναι Τριαδικός. Ο Πατήρ, ο Υιός και το Πνεύμα το Άγιον. Τρία πρόσωπα. Αλλά είναι μία η ουσία. Και συνεπώς, ένας Θεός. Ο Πατήρ γεννά τον Υιόν. Ο Υιός γεννάται από τον Πατέρα. Όταν λέμε όμως «γεννά ο Πατήρ» και «γεννάται ο Υιός», μην πηγαίνει το μυαλό σας, όπως λένε οι Πατέρες, εις όλην εκείνην την διαδικασίαν μιας γέννας, όπως συμβαίνει εις τους ανθρώπους. Αλλά, απλούστατα, σημαίνει όπως το γεννώμενον είναι εκ της ουσίας του πατρός και της μητρός –συνεπώς είναι ομοούσιον- θέλει να εκφράσει ότι ο Υιός είναι ομοούσιος με τον Πατέρα. Επειδή δε η Γραφή ομιλεί περί Γεννήσεως, ότι γεννάει ο Πατήρ τον Υιόν, τίποτ’ άλλο δεν ξέρομε. Είναι ένα βαθύ, βαθύτατον μυστήριον.

Το Πνεύμα το Άγιον εκπορεύεται εκ του Πατρός. Δεν ξέρουμε τι σημαίνει αυτό. Λέμε μόνο την λέξη, και μόνο που θα πούμε την λέξη, αποτελεί δοξολογία εις τον Άγιον Τριαδικόν Θεόν. Αν πούμε κάτι άλλο, τότε δεν θα είναι παρά βλασφημία. Είναι ακριβώς οι βλασφημίες των αιρετικών. Το Πνεύμα το Άγιον, λοιπόν, εκπορεύεται εκ του Πατρός, αποστέλλεται από τον Υιόν. Και από τον Πατέρα αποστέλλεται, αλλά και από τον Υιόν αποστέλλεται.

Ο Υιός έχει πολλά ονόματα, πάμπολλα. Όπως και το Πνεύμα το Άγιον έχει πολλά ονόματα. Όταν δίδομε σε ένα πρόσωπο πολλά ονόματα, τα ονόματα αυτά εκφράζουν εκείνο που δεν μπορεί να εκφρασθεί. Όπως, πάρτε παράδειγμα, θέλουμε να πούμε για ένα πρόσωπο που δεν ξέρουμε το όνομά του, το έχουμε ξεχάσει. Και λέμε εις τους άλλους: «Εκείνος που είναι λίγο ψηλός, που έχει μαύρα μαλλιά, που είναι… έτσι, που είναι έτσι…, που είναι… έτσι -γιατί δεν ξέρουμε το όνομα». Έτσι και εδώ αγαπητοί μου, ο Υιός, περί του Οποίου και ο λόγος σήμερα, αφού γιορτάζει σήμερα, σήμερα της Μεσοπεντηκοστής, σας είπα δεσποτική εορτή, επειδή δεν μπορούμε να πούμε πολλά πράγματα, λέμε πολλά ονόματα. Για να εκφράσουμε τι; Χαρακτηρισμούς, χαρακτήρες, ιδιότητες του προσώπου αυτού. Θέλετε; Άκτιστες ενέργειες του Προσώπου Αυτού. Ενέργειες τις οποίες εκφράζει και με τις ενέργειες, με την ευκαιρία των ενεργειών, αποδίδομε ονόματα.

Ένα, λοιπόν, από τα ονόματα αυτά, ή μερικά, είναι ο Λόγος του Θεού- το λάμδα κεφαλαίον- ο Λόγος του Θεού. Λέμε, στην Παλαιά Διαθήκην: «Τῷ λόγῳ Κυρίου οἱ οὐρανοὶ ἐστερεώθησαν». Δηλαδή «το σύμπαν έγινε με τον Λόγο του Κυρίου». «Κύριος» εδώ εκφράζεται ο Πατήρ, «Λόγος» είναι ο Υιός. Ότι δηλαδή ο Πατήρ δημιουργεί το σύμπαν δια του Λόγου Του. Δεν έχει καμία σχέση με τον λεκτικόν λόγον. Άλλο είναι ο λεκτικός λόγος, αυτό που τώρα εγώ σας μιλάω, μιλάτε, μιλάμε. Αλλά είναι όνομα: ο Λόγος του Θεού.

Ακόμα, αφού σας είπα προηγουμένως περί γεννήσεως, είναι ο Υιός του Θεού. Και όταν ο Θεός δημιουργεί -δημιουργεί βέβαια ο Άγιος Τριαδικός Θεός- το σύμπαν, αυτό που δημιουργεί και τους αγίους αγγέλους και το σύμπαν ολόκληρο και τον άνθρωπον, αυτό λέγεται στη δογματική, λέγεται «εξωτερική προβολή του Θεού». Ο Θεός είναι αυθύπαρκτος. Υπάρχει από μόνος Του. Όταν, όμως, αποφασίζει να δημιουργήσει τον κόσμον, τότε αυτό που θα κάνει, είναι έξω από τον εαυτόν Του. Κι όπως ένα παλιό παράδειγμα, θα το ‘χετε ίσως διαβάσει- όπως ακριβώς είναι ο ζωγράφος έξω από τον μουσαμά, τον μουσαμά του, που ζωγραφίζει. Ο ζωγράφος είναι απέξω. Τι σημαίνει αυτό; Ότι ο Θεός δημιουργεί το σύμπαν, τον άνθρωπο, τους αγγέλους, τα πάντα, ό,τι υπάρχει, χωρίς μ’ αυτό να σημαίνει ότι ο Θεός δίνει κάποιο κομματάκι από την ύπαρξή Του, από την ουσία Του. Το σύμπαν είναι κτιστόν. Ο Θεός είναι άκτιστος.

Δεν υπάρχει κανένα σημείον που να πούμε ότι ανήκει στον Θεό. Από την δημιουργία. Γιατί αν κάτι θα μπορούσε να ανήκε εις τον Θεόν από την δημιουργία, τότε θα πρέπει να πούμε ότι έχουμε πανθεϊσμόν: «Το σύμπαν είναι θεός και μπορούμε να το τιμούμε». Υπήρξε ο πανθεϊσμός. Και η λέξη, πιστεύω, σας είναι γνωστή. Πανθεϊσμός. Όλοι οι λαοί λάτρευσαν το σύμπαν-και οι Έλληνες. Έχομε την –ξέρω ‘γω πώς να το πω;- την εύνοια, εμείς εδώ που είμαστε στο μοναστήρι, έχομε τον Όλυμπο απέναντί μας. Τι ελάτρευσαν οι αρχαίοι Έλληνες; Ελάτρευσαν την θάλασσα, με τον Ποσειδώνα. Την γη, με την Δήμητρα. Τον κεραυνό, με τον Δία. Κ.λπ. κ.λπ. Αυτό λέγεται: «Πανθεϊσμός».

Αλλά και κάτι ακόμα. Αν υποτεθεί ότι κάτι αμαρτάνει από την δημιουργία, τότε αμαρτάνει η θεότητα! Άτοπα πράγματα! Θα σας πω τι αίρεσις υπήρχε κάποτε εις την Αφρικήν - Βόρειο Αφρική- ότι «τότε», μάλιστα αντιμετωπίζει την αίρεση αυτή ο Ιερός Αυγουστίνος, «όσο μεγαλύτερη ποσότητα έχουμε από την δημιουργία, αφού περιέχει θεότητα, τόσο πιο πολλή θεότητα περιέχει, δηλαδή είναι πιο πολύ θεός!». Φερειπείν, «πιο πολύ θεό έχει», λέει, «ο ελέφαντας από ένα μυρμήγκι!». Άτοπα πράγματα! Άτοπα…

Αγαπητοί μου, ο Θεός είναι έξω από την Δημιουργία Του. Και δημιουργεί τον κόσμον. Εξωτερική προβολή, σας είπα, του Θεού, είναι η δημιουργία. Όμως ο Θεός δίνει γνωρίσματα εις την δημιουργία Του εκείνα τα οποία θα μπορούσαν να ανακλούν δικές Του ιδιότητες, δικά Του χαρακτηριστικά. Αλλά ανακλούν. Άλλο πράγμα να έχω ένα καθρέπτη που να μου δείχνει τον ήλιο, όταν τον βάλω απέναντι στον ήλιο τον καθρέπτη, κι άλλο πράγμα να έχω πάρει τον ήλιο, να τον έχω βάλει μέσα εις τον καθρέπτη. Άτοπον. Ανακλά. Έτσι και εδώ. Ο Θεός είναι φως. Είναι φως ο Θεός. Μας το λέει και μας το ξαναλέει αυτό η Αγία Γραφή και όσες φορές έχομε μια εμφάνιση όχι της ουσίας του Θεού, αλλά της δόξης του Θεού, έχομε φως. Πάρτε την Μεταμόρφωση. Κ.λπ. κ.λπ.

Αλλά ο Θεός είναι Φως άκτιστον. Και δημιουργεί τώρα ένα γνώρισμα του δικού Του ακτίστου φωτός, το φως το υλικόν. Κατά το: «Εἶπεν ὁ Θεὸς γενηθήτω φῶς καὶ ἐγένετο φῶς». Τι ωραίο αυτό… Τι ωραίο… Είπε ο Θεός να γίνει φως και έγινε φως.

Μετά, λέμε «ο Θεός είναι άπειρος», δεν έχει διαστάσεις. Μάλιστα λέγεται με την εξής λέξη -θα την έχετε ακούσει πολλές φορές από τις ευχές- «απερίγραπτος». «Απερίγραπτος» θα πει δεν έχει περιγραφήν. Θυμηθείτε λίγο την Γεωμετρία- προσέξτε, μάθημα κάνομε. Δεν κάνω ομιλία. Μάθημα κάνομε. Κι αυτά πρέπει να τα μάθομε. Θα δείτε πού θα φτάσουμε… Λοιπόν, λέμε «περιγεγραμμένον σχήμα», «κύκλος περιγεγραμμένος» κ.λπ. «Απερίγραπτος» θα πει δεν έχει όρια. Ο Θεός δίνει τώρα ένα στοιχείο δικό Του, σαν εικόνα όμως, και λέμε «το σύμπαν είναι άπειρον», άντε βρες την άκρη του. Ποιος την βρήκε την άκρη του σύμπαντος… Οι αστρονόμοι; Τίποτα… Και ούτω καθεξής. Και ούτω καθεξής...Όλα αυτά, λοιπόν, δείχνουν την σφραγίδα του Θεού στο σύμπαν. Γι'αυτό είπαν οι σοφοί: «Εκείνος που λέει ‘’Δεν υπάρχει Θεός’’, δηλαδή αυτός που είναι άθεος, είναι μωρός και το μυαλό του δεν δουλεύει καλά». Μωρία.

Αλλά ο Θεός, όμως, δεν είναι το σύμπαν. Δεν μπορώ να ταυτίσω τον Θεόν, τον Άκτιστον, με το κτίσμα. Δεν είναι δυνατόν ποτέ. Αλλά ο Θεός κάποτε, ας πω την λέξη «αποφασίζει». Ξέρετε, εμείς οι άνθρωποι λέμε λέξεις, οι οποίες δεν ταιριάζουν στον Θεό. Η λέξις «αποφασίζω» είναι στον άνθρωπο, δεν είναι στον Θεό. Γιατί ο Θεός είχε - πάλι εδώ λάθος θα κάνω- στον νου Του- ποιον «νου»; Ο Θεός δεν έχει νου, όπως έχομε εμείς- τι; Να δημιουργήσει το σύμπαν προ καταβολής κόσμου. Τι; Δεν υπήρχε τίποτε. Να κάνει τώρα το σύμπαν. Θέλετε; Και μέσα εις το σύμπαν ήταν ακόμα και η Ενανθρώπησις και η θυσία του Υιού του Θεού και… και… και… Όλα. Προκαταβολικά. Μάλιστα, δυο τρεις φορές το ‘χομε στην Αγία Γραφή, και Παλαιά και Καινή Διαθήκη, το «πρό καταβολῆς κόσμου». Εμείς, οι άνθρωποι είμεθα γνωστοί εις τον Θεόν, πριν γίνουμε. «Πρό καταβολῆς κόσμου». «Καταβολή» θα πει «θεμελίωσις». Δεν υπήρχε το σύμπαν. Και ο Θεός τα έχει –ανθρώπινα θα μιλήσω- στον νου Του.

Και «αποφασίζει» -η λέξις ανθρώπινη «αποφασίζει»- να δημιουργήσει τώρα. Και τι κάνει; Εδώ τώρα προσέξτε… Ο Άγιος Τριαδικός Θεός. Και ο Πατήρ και ο Υιός και το Πνεύμα το Άγιον. Μάλιστα υπάρχει η εξής δογματική έκφρασις: «Ὁ Πατὴρ δι’ Υἱοῦ ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι». Που θα πει: «Ο Πατέρας δημιουργεί διαμέσου του Υιού –σαν να ‘ναι τα χέρια, τα χέρια του Πατρός ο Υιός- ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι»· που σημαίνει αυτό ότι όλα αυτά θα συντηρούνται από το Πνεύμα το Άγιον. Ώστε, λοιπόν, ο Υιός, αν και και τα δύο πρόσωπα, Υιός και Πνεύμα Άγιον, θεωρούνται τα χέρια του Πατρός, ένας ο Θεός. Εκφράσεις ε; Πλούσιες εκφράσεις, πλούσιες, πολύ πλούσιες εκφράσεις, ωραιότατες, μεγαλειώδεις...

Πλάι στον Πατέρα, επειδή αφορά στον Υιόν, γι'αυτό δεν γίνεται αναφορά στο Άγιον Πνεύμα, όχι ότι απουσιάζει, αλλά επειδή η αναφορά είναι εις τον Υιόν. Και λέει η Αγία Γραφή. Η Παλαιά Διαθήκη. Πού λέει; Πού; Και πού δεν το λέει αυτό… Πού δεν το λέει- αρκεί να ξέρει κανείς να μελετάει την Αγία Γραφή. «Εγώ», λέγει, «η Σοφία»- η Σοφία…· περί της οποίας και ο λόγος σας είπα· αλλά η Σοφία είναι ο Υιός. Είναι Ενυπόστατος αυτή η Σοφία. «Ενυπόστατος» θα πει «πρόσωπον». Δεν είναι, όπως λέμε εμείς, οι Έλληνες, ότι «αυτός ο άνθρωπος έχει σοφία». Η έννοια της σοφίας εδώ καθ’ ημάς, τους Έλληνες, είναι νοητική. Είναι νοητική. Δηλαδή, δεν έχει ιδιαίτερη υπόσταση. Λέμε: «Αυτός είναι σοφός. Ξέρει πολλά, είναι σοφός». Εδώ η Σοφία του Θεού είναι ενυπόστατος, είναι πρόσωπον. Και είναι το δεύτερον πρόσωπον της Αγίας Τριάδος. Οπότε βλέπει κανείς εδώ, αγαπητοί, πλάι στον Πατέρα να είναι η Ενυπόστατος Σοφία του Θεού. Και μιλάει τώρα η Σοφία από μόνη της. Βάζει διαρκώς μέσα στην κουβέντα –«κουβέντα» εντός εισαγωγικών- στην αποκάλυψή της βάζει το «Εγώ»: - «Εγώ η Σοφία, ήμουνα πλάι», λέει, «στον Θεόν - εννοείται Πατέρα- και συνδημιουργούσα μαζί Του». Είναι γνωστό ότι όταν ο Θεός έκανε το σύμπαν, όλο το σύμπαν, η δημιουργία προηγήθηκε των αγίων αγγέλων. Ο Θεός δεν χρησιμοποιεί τους αγίους αγγέλους ως συνδημιουργούς Του- αν το πει κανείς αυτό είναι αιρετικόν. Οι άγγελοι ξέρετε τι είναι; Οι άγγελοι είναι μόνον θεαταί. Υπάρχουν και βλέπουν τώρα το σύμπαν να γίνεται και λέει εις το βιβλίον του Ιώβ: «Όταν», λέει, «οι άγγελοι με είδαν να δημιουργώ, ‘’ᾔνεσάν με’’, με εδοξολόγησαν». Οι άγγελοι, λοιπόν, δεν μετέχουν στην Δημιουργία- τους βγάζουμε λοιπόν. Τους βγάζουμε. Ποιοι δημιουργούν; Τα τρία πρόσωπα της Αγίας Τριάδος.

Έτσι, λοιπόν, το δεύτερο πρόσωπον λέγει, που λέγεται εδώ «η Σοφία του Θεού», και είναι πρόσωπον- αυτό θα το επαναλαμβάνω διαρκώς όπως κάνουν και οι σχολαστικοί δάσκαλοι. Στο σχολείο τα λένε και τα ξαναλένε και τα ξαναλένε… Δεν πειράζει. Μην στενοχωρηθείτε γι’ αυτό. Γιατί πρέπει να το μάθουμε. Σας έκανα εξήγηση. Μάθημα θα κάνουμε. Δεν κάνουμε καμία ρητορική ομιλία. Μάθημα! Κι εγώ μαθητεύω, κι εσείς μαθητεύετε. Λοιπόν, η Σοφία πλάι στον Πατέρα- «Εγώ», λέει η Σοφία, «συνδημιουργούσα με τον Πατέρα, με τον Θεόν». «Συνδημιουργούσα». Τι; Ό,τι έγινε.

Όταν ήρθε η ώρα να κάνει τον άνθρωπο -πω μεγαλείον!- εκεί λέγει: «Εγώ, η Σοφία, ήμουνα γεμάτη χαρά! Που έκανα τον άνθρωπο. Και αδημονούσα –πωπω…- αδημονούσα πότε θα έρθει η ώρα να βρεθώ πλάι στον άνθρωπο». Κι αυτό λέγεται «ἐνανθρώπησις». Δηλαδή, η Σοφία του Θεού η Ενυπόστατος είναι ο μετέπειτα Ιησούς Χριστός! Εδώ θα έθετα το ερώτημα: «Ξέρομε Ποιος είναι ο Ιησούς Χριστός, του Οποίου και το όνομα φέρομε και λεγόμεθα Χριστιανοί;». Αν έτσι κρίνομε μ’ αυτά που λέμε, δεν ξέρομε τίποτα… Κι αλίμονό μας! Σαν να μην ξέρεις τίποτα για την ιστορία του πατέρα σου που σ’ έφτιαξε! Να μην ξέρεις πού είναι τα χωράφια του! Να μην ξέρεις τίποτα! Επιτρέπεται; Γι'αυτό σας είπα ένα μάθημα, να μάθομε Ποιος είναι ο Χριστός.

Ώστε λοιπόν, η Ενυπόστατος Σοφία, που συνδημιουργεί με τον Πατέρα και λέγεται Σοφία γιατί όλα έγιναν με πάρα πολλή σοφία και με τάξη, και με… εκπληκτικά πράγματα. Λέει ο Ψαλμωδός: «Ποιος είμαι εγώ ο άνθρωπος; Ποιος είμαι εγώ ο άνθρωπος; Αλλά Εσύ, ω Ενυπόστατη Σοφία, ἐθαυμαστώθης ἐξ ἐμοῦ». Το θυμόσαστε αυτό από το Ψαλτήρι; «Ἐθαυμαστώθης ἐξ ἐμοῦ». Τι θα πει «ἐθαυμαστώθης»; «Έγινες θαυμαστή, Εσύ, η Σοφία, από την δική μου ανθρώπινη κατασκευή». Ρωτήστε έναν γιατρό: «Ξέρεις τι είναι ο άνθρωπος;». Κατ΄αρχάς το σώμα του ακόμη, του ανθρώπου το σώμα, δεν έχει ερευνηθεί. Το ξέρετε αυτό; Διαρκώς ερευνάται! Ατελευτήτως ερευνάται το ανθρώπινον σώμα. Πού να σας πει ο γιατρός- πού το ξέρει;- και ποιος είναι ο σκοπός αυτής της υπάρξεως αυτού του σώματος που λέγεται «άνθρωπος». Ε, λοιπόν, «έγινες θαυμαστός, ο Θεός, έγινες θαυμαστή Εσύ, η Ενυπόστατη Σοφία, ἐξ ἐμοῦ». Τι θα πει «ἐξ ἐμοῦ»; «Από μένα, από την κατασκευή μου». Καταπληκτικά πράγματα… Γι'αυτό και Σοφία λέγεται.

Λοιπόν, αγαπητοί –να προχωρήσουμε λίγο- σήμερα γιορτάζουμε την Ενυπόστατον Σοφίαν του Θεού που είναι «μεσούσης τῆς ἑορτῆς», δηλαδή Μεσοπεντηκοστή. Αν προσέξατε το Ευαγγέλιον, ο Χριστός είχε ανέβει στα Ιεροσόλυμα στην εορτή της Σκηνοπηγίας- μία από τις τρεις μεγάλες γιορτές του έτους στους Εβραίους, ήτανε δε πολύ πανηγυρική αυτή η εορτή, πάρα πολύ πανηγυρική· με φωταψίες, με πολλά πολλά… Οι δε Εβραίοι έμεναν στις σκηνές. Και εκεί στις σκηνές προσπαθούσαν να θυμηθούν πώς πέρασαν οι πρόγονοί τους εις την έρημον σαράντα χρόνια. Η εορτή αυτή ήταν περί το τέλος Σεπτεμβρίου, αρχές Οκτωβρίου. Χαρούμενη γιορτή! Τότε ανέβηκε ο Ιησούς Χριστός στα Ιεροσόλυμα. Kaι τους είπε: «Εγώ είμαι το φως του κόσμου -από τις φωταψίες-. Χαίρεστε. Ναι. Εγώ σας έδωσα την εντολή να γιορτάζετε την εορτή αυτή, αλλά Εγώ είμαι το φως του κόσμου». Έβαζαν σε μία χρυσή στάμνα νερό από την κολυμβήθρα της Βηθεσδά, την δεξαμενή, πήγαινε ένας ιερεύς με συνοδεία κ.τ.λ., με μουσικές, λιτανεία ολόκληρη να πάρει νερό να πλύνουν το θυσιαστήριον, «Εγώ είμαι το νερό το ζωντανό. Εγώ είμαι το φως, Εγώ είμαι το νερό, το ζωντανό νερό».

Έτσι, λοιπόν, ετοποθετήθηκε στην Μεσοπεντηκοστή- γιατί εμείς φύγαμε από τις γιορτές των Εβραίων- που εμφανίστηκε ο Χριστός κατά το Ευαγγέλιον, την περικοπή που ακούσαμε, και γιορτάζουμε σήμερα, της Μεσοπεντηκοστής. Έτσι, έχομε τα εξής από την υμνολογία την σημερινή. Προσέξτε: «Ἐν τῷ ἱερῷ ἐπέστης, ἡ Σοφία τοῦ Θεοῦ» (Το ιερό είναι ο ναός του Σολομώντος. «Εις το ιερό», λέει, «ήρθες και στάθηκες, Εσύ, η Σοφία του Θεού»-περί της οποίας ο λόγος ε;) «μεσούσης τῆς ἑορτῆς». Το «μεσούσης» το αναφέρει ο ευαγγελιστής Ιωάννης που ήτανε στην εορτή της Σκηνοπηγίας, σας είπα, «διδάσκων καὶ ἐλέγχων τους ἀπειθεῖς Ἰουδαίους, τοὺς Φαρισαίους καὶ Γραμματεῖς, καὶ βοῶν παρρησίᾳ πρὸς αὐτοὺς, Ὁ διψῶν ἐρχέσθω πρὸς μὲ καὶ πινέτω ὕδωρ ζωηρὸν καὶ οὐ μὴ διψήσῃ εἰς τὸν αἰῶνα. Ὁ πιστεύων τῇ ἐμῇ χρηστότητι ποταμοὶ ῥεύσουσιν ἐν τῇ κοιλίᾳ αὐτοῦ ζωῆς αἰωνίου. Ὦ τῆς ἀγαθότητος καὶ τῆς εὐσπλαχνίας Σου, Χριστὲ ὁ Θεὸς ἡμῶν, δόξα Σοι».

Εκείνο δε το «από την κοιλιά του»- ξέρετε «κοιλιά» κατά την εβραϊκή ψυχολογία, είναι τα εντόσθια. Ακριβέστερα είναι η καρδία: «Απ’ την καρδιά του», λέει, «θα βγουν νερά άφθονα». Τι θα πει; Υπαινιγμός του Αγίου Πνεύματος. Γι'αυτό και λέγεται η ανάλογη περικοπή την ημέρα της Πεντηκοστής. Βεβαίως. Ώστε «μεσούσης της εορτής ήλθες», λέγει, «Εσύ, η Σοφία του Θεού»- δικαιολογώ εδώ όσα σας λέγω, ότι έχομε εδώ την Σοφία του Θεού. Έχει πολύ μεγάλη σημασία, αγαπητοί μου, η γνώσις ότι ο Ιησούς Χριστός είναι ο Λόγος του Θεού. Είναι η Σοφία του Θεού. Όπως σας είπα προηγουμένως, ότι αυτό συνιστά τη σωτηρία μας. Είναι ο Θεάνθρωπος Ιησούς Χριστός.

Έτσι, λοιπόν, όταν έχομε μια εικόνα του Χριστού, κάνω την προσευχή μου: «Εσύ είσαι η Ενυπόστατος Σοφία του Θεού; Προσπαθώ να Σε καταλάβω, τι μπορώ να καταλάβω από Σένα; Εσύ έκανες το σύμπαν;»… Είναι καταπληκτικά αυτά πράγματα, αγαπητοί μου, μα τόσο καταπληκτικά, που ο άνθρωπος συγκλονίζεται, που μπορεί να κάνει και κινήσεις τέτοιες που ο άλλος να χαμογελάσει. Έτσι δεν είναι; Ναι. Να κάνει κινήσεις τέτοιες που να χαμογελάσει. Να σας πω ένα παράδειγμα; Όταν μετεφέρετο η Κιβωτός της Διαθήκης από την Σιλώμ, την Βηθλεέμ, στα Ιεροσόλυμα, ο Δαβίδ ήτανε τόσο έξαλλος απ’ τη χαρά του, που αξιώθηκε να μεταφέρει την Κιβωτό, ώστε μπροστά από την Κιβωτό- υπήρχανε και όργανα, μουσική κ.τ.λ.- χοροπηδούσε! Από το παράθυρο τον είδε η γυναίκα του, μία του γυναίκα. Τον είδε. Και όταν γύρισε στο παλάτι, του λέει: «Μα τρελάθηκες;», του λέει, «Παλαβός είσαι; Χόρευες σαν μικρό παιδί, σαν τρελός, εχόρευες μπροστά στην Κιβωτό της Διαθήκης;». Πού είναι ο πατήρ Ειρηναίος, που είναι ο ιερομνήμων, να θυμηθώ το όνομα αυτής. Δεν πειράζει. Τόσο θύμωσε μαζί της ο Δαβίδ, που της λέει: «Παιδί να μην αποκτήσεις». Και όταν απέκτησε αυτή η γυναίκα του παιδί, επειδή του ‘κανε την παρατήρηση, επειδή εξεδήλωνε την χαρά του με κινήσεις και με συγκλονισμό. Συμφωνείτε;

Λοιπόν, προχωρώ. Αν ψάξουμε την Αγία Γραφή, θα δούμε πολλά πράγματα. Λέει: «Πάντα δι᾿ αὐτοῦ ἐγένετο» ο ευαγγελιστής Ιωάννης –είναι ο τρίτος στίχος στο ευαγγέλιό του- «καὶ χωρὶς αὐτοῦ ἐγένετο οὐδὲ ἓν ὃ γέγονεν». «Και χωρίς Αυτόν δεν έγινε τίποτε απ’ ό,τι έχει γίνει». Ποιος, λοιπόν, δημιουργεί; Η Ενυπόστατος Σοφία του Θεού. Ο Θεός Λόγος· που είναι κάτι το τόσο καταπληκτικό και συγκλονιστικό. Θα ‘θελα όμως να σας πω. Δηλαδή, αν μου δίνατε πέντε ώρες, θα τις κατανάλωνα- Τι λέω; Το θέμα αυτό το έκανα σε 17 ώρες το ΄96, και είναι γραμμένες αυτές οι ομιλίες. 17 ώρες! Αν μου τις δώσετε, θα επαναλάβω ό,τι είπα τότε. Αλλά επειδή είμεθα άνθρωποι και πεινάμε και διψάμε, γι’ αυτό γρήγορα θα τελειώσομε.

Θα ήθελα κάτι που δεν το ξέρουνε ούτε καθηγηταί Πανεπιστημίου αυτό. Μια φορά το λέγανε σε έναν καθηγητή Πανεπιστημίου, ενώπιον πολλών θεολόγων, και δεν το καταλάβαινε και το ηρνείτο. Ακούσατέ το. Ακούσατέ το: «Καθ’ όλον το μήκος της Παλαιάς Διαθήκης, από τον καιρόν που ο Θεός δημιουργεί τον Αδάμ και την Εύα εις τον Παράδεισο μέχρι την Ενανθρώπηση, λέμε: «Ο Θεός, ο Θεός πέρασε τους Εβραίους από την Ερυθρά Θάλασσα, έδωσε τον Νόμο επάνω στο Σινά, τούτο, τούτο, εκείνο, εκείνο…»· -όπου αναφέρεται ο Θεός. Ποιος είναι αυτός ο Θεός; Ξέρετε Ποιος είναι; Η Ενυπόστατος Σοφία του Θεού. Σ΄ όλο το μήκος της Παλαιάς Διαθήκης. Δεν είναι ο Πατήρ, αλλά είναι ο Υιός. Και δεν ησύχαζε –το λέει το βιβλίο των Παροιμιών αυτό- έως ότου γίνει άνθρωπος, να έρθει ανάμεσά μας. Μάλιστα ο Βαρούχ ο προφήτης είναι καταπληκτικός. Λέει: «Ο Θεός είπε στο φως: ‘’Πήγαινε’’. Και πηγαίνει! Το ανακαλεί: ‘’Έλα!’’. Κι έρχεται, το φως. ‘’Μετά δέ ταῦτα - Ποια; Μετά την Δημιουργία, που είπε να πάει το φως, να γυρίσει το φως, που είπε ο Θεός ‘’Γενηθήτω φως’’- μετά δε ταῦτα ήρθε ανάμεσά μας και έγινε άνθρωπος. Ακούτε; Άνθρωπος Αυτός που δημιούργησε το φως; Ναι! Και μας συνανεστράφη.

Έτσι λέει και ο ευαγγελιστής Ιωάννης: «Ἦλθε», λέει, «εἰς τὰ ἴδια» («τὰ ἴδια», ξέρετε, ε, λίγα Αρχαία από το σχολείο μας, τα «ἴδια» είναι το σπίτι μας, η κατοικία μας- ήρθε στο σπίτι μας!)«καὶ τοῖς ἀνθρώποις», λέει, «συνανεστράφη», λέει ο Βαρούχ. Και εμείς ξέρετε τι κάναμε οι άνθρωποι; Δεν Τον εγνωρίσαμε, Τον αρπάξαμε και Τον σταυρώσαμε. Για σκεφθείτε… Αλλ’ Εκείνος ανεστήθη. Όλα τα πράγματα ήταν αυτά ζυγισμένα.

Λοιπόν. Ο μετέπειτα, δηλαδή, Ιησούς Χριστός. Έτσι δημιουργεί και τον άνθρωπο, όπως σας είπα, και μπορούσα να σας πω τώρα εδώ μερικά χαρακτηριστικά που θα τρομάξετε. Λέει η «Σοφία Σολομώντος» («Σοφία Σολομώντος», «Παροιμίες», «Σοφία Σειράχ», τα λεγόμενα «σοφιολογικά βιβλία»· αναφέρονται εις την Ενυπόστατον Σοφίαν, κατά θαυμαστόν τρόπον. Μάλιστα, στην Καινή Διαθήκη μόνον μία φορά αναφέρεται το όνομα «Σοφία»: «Καί ἐδικαιώθη», λέει, «ἡ Σοφία» κ.λπ., δηλαδή «δικαιώθηκε». Εκείνα τα οποία έκανε και είπε, «δικαιώθηκε». Αλλά έχομε έμμεσα χωρία πολλών συγγραφέων της Καινής Διαθήκης που αναφέρονται εις την Σοφία του Θεού). Λοιπόν ακούστε εδώ, τι λέει η «Σοφία Σολομώντος»: «Αὕτη πραθέντα δίκαιον οὐκ ἐγκατέλειπεν, ἀλλ’ ἐξ ἁμαρτίας ἐφείσατο αὐτόν».

Ποιος είναι αυτός ο «δίκαιος»; Τώρα εδώ θα είναι λιγάκι ανακατωμένα, δεν αρχίζω από την αρχή, θα πω κάποια άλλα που προηγούνται χρονικώς αλλά δεν πειράζει, ο δίκαιος ήτανε ο Ιωσήφ, το ενδέκατο παιδί του Ιακώβ. Είναι γνωστό, ζηλοτύπησαν τα αδέρφια του, και τον οδήγησαν πού; Τον πούλησαν! Πουλήθηκε αυτός από τους εμπόρους στην Αίγυπτον, τον αγόρασε ο Πετεφρής, ήτανε περίπου δεκαοκτώ χρονών παλληκαράκι. Μας λέει η Αγία Γραφή ότι ήτανε πάρα πολύ ωραίο παλληκάρι. Και επειδή ήτανε πολύ ωραίο παλληκάρι, η γυναίκα του Πετεφρή τον ερωτεύτηκε. «Έπεσαν», λέει, «οι οφθαλμοί γυναικός Πετεφρή επάνω στον Ιωσήφ». Κάποια φορά ήρθε από τα χωράφια και του επετέθη! Και τότε, εκείνος, λέγει –του ‘βγαλε τα ρούχα! Ακούστε, βιαία σκηνή- τότε εκείνος για να γλυτώσει, να μην κάνει την αμαρτία, πήδηξε από το παράθυρο και έφυγε. Την μνήμη του Ιωσήφ την γιορτάζουμε την Μεγάλη Δευτέρα. Του «παγκάλου». «Πάγκαλος» θα πει πολύ καλός. Και πολύ ωραίος και πολύ καλό παιδί. Για να μην αμαρτήσει.

Και λέει εδώ τώρα η «Σοφία Σολομώντος» ότι «Αὕτη - Ποια; Η Ενυπόστατος Σοφία- πραθέντα δίκαιον (:όταν πουλήθηκε ο δίκαιος, δηλαδή ο Ιωσήφ), οὐκ ἐγκατέλειπεν (:δεν τον άφησε -Ξέρετε τι σημαίνει αυτό; Αν γίνουμε παιδιά της Ενυποστάτου Σοφίας, ούτε εμάς θα μας εγκαταλείψει. Τ’ ακούτε; Έχουμε και πρακτικά στοιχεία) «ἀλλ’ ἐξ ἁμαρτίας ἐφείσατο αὐτόν (:αλλά τον εγλύτωσε από την αμαρτία)». Την Μεγάλη Δευτέρα λέμε: «Δεν ντρεπόταν που του ‘βγαλε τα ρούχα και εβγήκε γυμνός, ένα μόνο, να μην έκανε την αμαρτία». Και τώρα; Είναι γνωστόν ότι τον πέταξαν εις τον λάκκον, δηλαδή εις την φυλακήν, που ήτανε κάτω από το παλάτι του Φαραώ. Ήτανε αυτοκρατορική, βασιλική αυτή η φυλακή. Ξέρετε πόσο έμεινε εκεί; Δέκα χρόνια! Χωρίς να μην φταίει σε τίποτα… Θα ΄λεγε κανείς: «Και ποιος θυμόταν;». Δούλος ήτανε! Αφού πουλήθηκε. «Ποιος θυμόταν τον Ιωσήφ; Ποιος εγνώριζε τον Ιωσήφ;». Ξέρετε πώς απεκαλύφθη με εκείνα τα όνειρα που εξήγησε, να μην πολυπραγμονώ. Ακούστε τώρα τι λέγει στη συνέχεια η «Σοφία Σολομώντος»: «Συγκατέβη αὐτῷ εἰς λάκκον καὶ ἐν δεσμοῖς οὐκ ἀφῆκεν αὐτὸν ἕως οὐ ἤνεγκεν αὐτῷ –δοτική- σκῆπτρα βασιλείας». Ποιος «συγκατέβη»; Ποιο είναι το υποκείμενον; Κατέβηκε εις τον λάκκον, δηλαδή εις την φυλακή. Η Σοφία. Η Ενυπόστατος Σοφία κατέβηκε μαζί του εις την φυλακή! Και έμεινε τώρα, η Ενυπόστατος Σοφία, δέκα χρόνια μαζί με τον Ιωσήφ μέσα στην φυλακή για να τον προστατεύει! Δεν είναι συγκλονιστικό πράγμα αυτό; Και δεν τον άφησε, λέει, στα δεσμά του, δηλαδή στην φυλακή που ήταν, έως ότου του έδωσε το σκήπτρον της βασιλείας. Τον ανέβασε στον θρόνο τον βασιλικό. Ποιος τον ανέβασε; Η Ενυπόστατος Σοφία. Η Σοφία του Θεού. Δηλαδή ο μετέπειτα Ιησούς Χριστός.

Ένα άλλο - σας λέω είναι πλησμονή, πλησμονή, πραγματικά, θεμάτων, αλλά… - όταν ο Ναβουχοδονόσορ από ζήλεια κάποιων που δεν ήθελαν, δεν χώνευαν τους τρεις παίδες και τον Δανιήλ, έδωσε εντολή να προσκυνηθεί μια χρυσή εικόνα του Μαρδούχ. Όχι δική του, αλλά του θεού της Βαβυλώνος, του Μαρδούχ. «Και όποιος δεν προσκυνήσει», λέει, «την χρυσή εικόνα του πολιούχου της Βαβυλώνας, αυτός», λέει, «θα πεταχτεί στο πυρωμένο καμίνι». Το ξέρετε. Φαίνεται ότι ο Δανιήλ εκείνον τον καιρό έλειπε, κάπου ήταν. Αλλά, να δείτε σε μία πεδιάδα, τον κόσμο να προσκυνάει, τρεις ‘μείναν όρθιοι! Αλήθεια, τρεις ‘μείναν όρθιοι. Ήταν οι τρεις Παίδες! Τους συνέλαβαν, τους πήγαν στον Ναβουχοδονόσορα: -«Γιατί δεν προσκυνάτε εσείς;». -«Γιατί ο Θεός μας μάς είπε να μην προσκυνούμε παρά μόνο τον Θεό τον αληθινό». -«Και ποιοι είσαστε εσείς αυτοί; Και ποιος θα σας γλυτώσει από τα χέρια τα δικά μου;». Και είπαν: «Αν ο Θεός θέλει να θανατωθούμε, θα θανατωθούμε. Αν θέλει, όμως, να μας γλυτώσει, θα μας γλυτώσει. Εμείς, πάντως, δεν προσκυνούμε την χρυσή σου εικόνα». «Άναψαν», λέει, «το καμίνι επταπλάσια». Ο αριθμός επτά, θυμίζει και Βαβυλώνα, ο αριθμός επτά- είναι σε υπερβολικό βαθμό καμένο το καμίνι. Ήτανε, λέει, η φωτιά ανέβαινε 49· 7 επί 7 = 49. Το επταδικόν σύστημα. Εμείς έχουμε το δεκαδικό σύστημα. Επταδικόν σύστημα. Βλέπετε την αρχαιότητα των πραγμάτων. «Έφταναν», λέει, «σαρανταεννέα πήχες». Και πέταξαν τους τρεις νέους μέσα. Δεν κάηκαν. Παρά μόνο, λέγει, τα σκοινιά που ήτανε δεμένα τα χέρια τους. Ούτε τα ρούχα τους δεν κάηκαν! Ούτε μία- το λέει επί λέξει- ούτε μία τρίχα από τα μαλλιά τους δεν κάηκε.

Λέει ο Χριστός: «Σας βεβαιώνω ότι οι μάρτυρες δεν θα χάσουν ούτε μία τρίχα από το κεφάλι τους». Θέλετε απόδειξη; Οι τρεις παίδες στο καμίνι. Λένε πολλοί: «Δεν έχουμε», λέει, «αποδείξεις της πίστεως». Δεν έχουμε αποδείξεις της πίστεως;; Λοιπόν. Πήγε ο Ναβουχοδονόσορ να δει. Τι να δει; Και τι είδε μέσα στο καμίνι; Τέσσερις βρήκε. «Μπα… Εγώ», λέει, «δεν έριξα τρεις; Ο τέταρτος ποιος είναι; Του οποίου η μορφή είναι ωσεί μορφή αγγέλου!». Ποιος ήταν ο τέταρτος, ξέρετε; Η ενυπόστατος Σοφία του Θεού! Δεν συγκλονίζει αυτό το πράγμα; Και τους γλύτωσε. Και το σπουδαίο ξέρετε ποιο είναι; Όταν τους έβγαλε απέξω, έβγαλε ένα διάταγμα ο Ναβουχοδονόσορ να τιμάται και να λατρεύεται ο Θεός των Τριών Παίδων. Είδατε; Να τιμάται ο Θεός των τριών Παίδων!

Αλλά ας προχωρήσουμε. Λέει πάλι η «Σοφία Σολομώντος» ότι η Ενυπόστατος Σοφία, λέει, «διεβίβασεν αὐτοὺς θάλασσαν ἐρυθρὰν καὶ διήγαγεν αὐτοὺς δι’ ὕδατος πολλοῦ». Το θαύμα του περάσματος από την Ερυθρά Θάλασσα. Ποιος τους πέρασε; Τους Εβραίους; Η Ενυπόστατος Σοφία! Για φανταστείτε…

Ακόμα, στην έρημο, στην έρημο τώρα… Ξέρετε τι λέει εις τον Δαβίδ; Του λέει το εξής: «Α, θέλεις να μου κτίσεις οίκον; Καλά». Ο γνωστός ναός, τον οποίον δεν έκτισε αυτός, αλλά έκτισε ο Σολομών διότι…-υπάρχει μια ιστορία. «Αλλά το ξέρεις», λέει στον Δαβίδ, «ότι Εγώ με τον λαό σου έμεινα στις σκηνές στην έρημο σαράντα χρόνια;». Έμεινε στις σκηνές! Δεν είχε, λέει, σπίτι. «Τώρα θα μου κάνεις σπίτι; Ναόν; Εγώ έμεινα μαζί σας, με τον λαό, τον λαό σου, έμεινα σαράντα χρόνια στην έρημο!». Έμεινε, λοιπόν, στην έρημο ο Θεός Λόγος, ε; Η Ενυπόστατος Σοφία του Θεού. Και λέγει. -Θα θυμόσαστε, από το δημοτικό σχολείο τα είχαμε μάθει αυτά, ότι το βράδυ ενεφανίζετο μία στήλη πυρός. Για να φωτίζει το στρατόπεδο. Ήτανε δύο εκατομμύρια οι Εβραίοι. Την ημέρα, στην έρημο κάτω από το Σινά ήτανε, εγίνετο μια ομπρέλα τρόπον τινά και τους εσκέπαζε για να τους δίνει σκιά. Ποιος ήτανε η ομπρέλα και η πύρινη φλόγα; Ο Ενυπόστατος Θεός Λόγος. Η Σοφία του Θεού. Ακούστε πώς το λέει: «Καὶ ἐγένετο αὐτοῖς - στους Εβραίους- εἰς σκέπην ἡμέρας (:που τους σκέπαζε την ημέρα) καὶ εἰς φλόγαν ἄστρων τὴν νύκτα». Δηλαδή τον λαό Του ο Θεός Λόγος, η Ενυπόστατος Σοφία, δεν τον άφηνε, τον είχε διαρκώς μαζί.

Και το ίδιο πράγμα λέει και η «Σοφία Σειράχ». Είναι το περίφημο 24ον κεφάλαιον, που αναφέρεται εις την Σοφία του Θεού τα εξής: «Ἐγώ - Εγὼ η Σοφία- ἐν ὑψηλοῖς κατεσκήνωσα καὶ ὁ θρόνος μου ἐν στύλῳ νεφέλης». «Ἐν ὑψηλοῖς κατεσκήνωσα». Ξέρετε εκείνο το «ἐν ὑψηλοῖς» τι σημαίνει; «Εγώ είμαι Εκείνος που κατοικώ στον θρόνο, στον ουρανό, παρὰ τῷ Πατρί». Εντούτοις, έχω δύο θρόνους. Ο ένας θρόνος είναι στον ουρανό και ο άλλος θρόνος είναι αυτή η στήλη φωτός. Πωπω…

Στο Σινά. Στο Σινά η Ενυπόστατος Σοφία έδωσε τον νόμον. Το λέει και ο Απόστολος Παύλος, έχομε πολλές μαρτυρίες. Δεν έδωσε ο Πατήρ τον νόμο στο Σινά, αλλά ο Υιός, η Σοφία του Θεού έδωσε τον νόμο επάνω εις το Σινά.

Ακόμα, λέει η «Σοφία Σολομώντος»: «Ἡ Σοφία ἤνοιξε στόμα κωφῶν καὶ γλώσσας νηπίων ἔθηκε τρανάς». Ο Χριστός, όταν ήρθε, έδινε συνεχώς στοιχεία για να διαπιστώσουμε την ιδιότητά Του. Αυτό το πράγμα το λένε και οι προφήται. Δηλαδή τι; Άνοιξε μάτια τυφλών, άνοιξε στους κουφούς να ακούνε κ.τ.λ. κ.τ.λ. Ξέρετε γιατί άνοιξε τα μάτια των τυφλών; Για να δουν την Ενυπόστατον Σοφίαν. Γι'αυτό άνοιξε τα μάτια τους.

Ώστε, λοιπόν, είναι ο Ίδιος· που κατοπινά έγινε άνθρωπος. Και είναι ο Ιησούς Χριστός. Αυτός είναι ο Χριστός μας; Ναι αγαπητοί μου, Αυτός είναι ο Χριστός μας! «Καί τῇ Σοφίᾳ(δοτική)- λέει η «Σοφία Σολομώντος»- ἐσώθησαν». Με τη Σοφία σώθηκαν. Ένας λαός που υπάρχει μέχρι σήμερα, οι Εβραίοι. «Και οὐ συνετέλεσεν ὁ πρῶτος γνῶναι αὐτήν - λέει η «Σοφία Σειράχ» στο 24ον κεφάλαιον, 28ον στίχον-, καὶ οὕτως ὁ ἔσχατος οὐκ ἐξιχνίασεν αὐτήν». Δηλαδή: Ποιος είναι ο πρώτος; Είναι ο Αδάμ. Ούτε ο Αδάμ εγνώρισε την Σοφία του Θεού -παρέβη την εντολή της· παρέβη την εντολή- ούτε ο τελευταίος, που θα ζήσει, άνθρωπος, θα μπορέσει να καταλάβει Ποιος είναι η Σοφία του Θεού. Δηλαδή οι άνθρωποι δεν έμαθαν Ποιος είναι, Ποια είναι η Σοφία του Θεού. Κι όμως, μας προκαλεί να την μάθομε· και να Την γνωρίσομε.

Ο δε Απόστολος Παύλος λέγει το εξής: «Ἡμεῖς δὲ κηρύσσομεν Χριστὸν ἐσταυρωμένον, Ἰουδαίοις μὲν σκάνδαλον, Ἕλλησι δὲ μωρίαν - είναι στο πρώτο κεφάλαιο προς Κορινθίους- αὐτοῖς δὲ τοῖς κλητοῖς - είμεθα οι κλητοί, που κληθήκαμε- Ἰουδαίοις τε καὶ Ἕλλησι (:και σε Ιουδαίους και σε Έλληνες) Χριστὸν Θεοῦ δύναμιν καὶ Θεοῦ σοφίαν». Έτσι γράφει ο απόστολος Παύλος.

Είδατε, λοιπόν, ότι ο Χριστός είναι η Σοφία του Θεού. Άραγε αυτό το πράγμα καμιά φορά θα το μάθουμε; Θα το καταλάβουμε; Πάρα πολύ συχνά ο απόστολος Παύλος, ο οποίος μπήκε στο βάθος αυτής της Ενυποστάτου Σοφίας, γι'αυτό ο φανατικός Παύλος έγινε αυτός που έγινε· δεν λογάριαζε ούτε κούραση, ούτε κινδύνους, τίποτε, παρά να υπηρετήσει την Ενυπόστατον Σοφίαν του Θεού. Ο μέγας Παύλος… Λοιπόν, προσέξτε. Πολύ συχνά γράφει, στις επιστολές του, την λέξη «ἐπίγνωσις». Τι θα πει «ἐπίγνωσις»; Το ουσιαστικόν «ἐπίγνωσις». Τι θα πει «ἐπίγνωσις»; Γνώσις που να είναι σε βάθος. Όχι γνώσις· επίγνωσις. Λέμε σε έναν άνθρωπο: «Έχεις επίγνωση περί τίνος πρόκειται, αυτό το οποίον κάνεις, ή θέλεις να κάνεις; Δηλαδή, «το μελέτησες; Μπήκες στο πνεύμα του πράγματος;». Αυτό θα πει «επίγνωσις».

Και λέει τώρα εδώ ο Απόστολος Παύλος το εξής: «Μέχρι καταντήσωμεν οἱ πάντες (:έως ότου φτάσουμε όλοι -εννοείται οι Χριστιανοί) εἰς τὴν ἑνότητα τῆς πίστεως (: μίαν πίστη να έχομε, να μην υπάρχουν αιρέσεις- και τώρα, ξέρετε, έχουμε τον Οικουμενισμόν, την παγκοσμιοποίηση, που πάει να τα κάνει όλα σαλάτα, μέσα σε μία χοάνη να τα ρίξει όλα. Προσοχή, προσοχή! Δεν θα υπήρχε μεγαλύτερη αμαρτία από του να δεχθώ τον Οικουμενισμόν. Ο μακαριστός πατήρ Ιουστίνος Πόποβιτς έλεγε ότι είναι η μεγαλύτερη αίρεσις όλων των αιώνων και όλων των εποχών. Αυτή που τώρα αναφαίνεται. Είναι η παγκοσμιοποίησις, όχι των οικονομικών που έχουμε τώρα αυτήν την στιγμή, αλλά η παγκοσμιοποίηση της θρησκείας! Είναι η μεγαλύτερη αμαρτία· διότι είναι το ανακάτεμα, το μάζεμα όλων των θρησκειών. Για σκεφθείτε αυτό το πράγμα. Πάρα πολλή προσοχή! Ακούτε δε τις λέξεις που λένε: «Ε, ένας είναι ο Θεός. Τι θα πει αν είσαι Μωαμεθανός, αν είσαι Βουδιστής, ένας είναι ο Θεός». Έτσι είναι; Είναι ψεύτικοι αυτοί όλοι οι θεοί. Συνεπώς, προσέξτε, κλείστε την πόρτα της ψυχής σας να μην δεχθεί το κήρυγμα του Οικουμενισμού).

Και λέει τώρα «εἰς τὴν ἑνότητα τῆς πίστεως», λέει ο Απόστολος Παύλος, «καὶ τῆς ἐπιγνώσεως τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ». Είναι στην προς Εφεσίους 4,13. Τι είπε; «Καὶ τῆς ἐπιγνώσεως τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ». Δηλαδή να γνωρίσομε στο βάθος Ποιος είναι ο Υιός του Θεού. Λίγα εκ των οποίων είπαμε σήμερα. Γι'αυτό σας κράτησα -να, σε λίγα λεπτά θα πάμε μία ώρα. Ναι, αγαπητοί μου. Δεν λυπάμαι που σας κούρασα. Μάθημα ήτανε. Και θα έπρεπε να μάθομε Ποιος είναι ο Ιησούς Χριστός στον Οποίο πιστεύουμε και λατρεύουμε· και υβρίζομε και εγκαταλείπομε! Να μάθουμε Ποιος είναι ο Ιησούς Χριστός. Από την στιγμή που θα μάθομε Ποιος είναι ο Ιησούς Χριστός διαρκώς θα συγκλονιζόμεθα. Θέλετε να συγκλονιστείτε στην προσευχή σας; Θέλετε να έχετε δάκρυα; Όχι δάκρυα μετανοίας- είναι άλλη παράγραφος αυτό. Δάκρυα αγάπης. Επιγνώσεως δάκρυα. Μάθετε Ποιος είναι ο Ιησούς Χριστός. Αν θέλετε να έχετε μία μεγαλειώδη προσευχή. Όχι μετανοίας, το ξαναλέω. Καλά και τα δάκρυα μετανοίας, καλά και τα δάκρυα τα παρακάτω, αλλά τα δάκρυα της επιγνώσεως του Ιησού Χριστού είναι μεγαλειώδη. «Εσύ είσαι, Χριστέ μου; Εσύ που έκανες το σύμπαν, έκανες κι εμένα και που έφτασες και στον σταυρό, γιατί μας αγαπάς εμάς τους ανθρώπους;». Μα δεν το καταλαβαίνομε αυτό. Πού να το καταλάβομε… Το μυστήριον της αγάπης του Θεού είναι τεράστιον. Είναι τεράστιον…

Και έτσι μπορούμε να πούμε ούτε λίγο, ούτε πολύ, αγαπητοί μου, ότι είμεθα Χριστιανοί. Τότε μόνο μπορούμε να το πούμε. Το μάθατε το μάθημα; Μάλιστα, λέτε. Κι εγώ χαίρομαι πάρα πολύ και εύχομαι να γυρίσουμε σπίτι μας καλοί μαθηταί της μαθητείας της Σοφίας της Ενυποστάτου του Θεού. Ευχαριστώ που με ακούσατε. Ο Κύριος να σας ευλογεί.

ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ

και με απροσμέτρητη ευγνωμοσύνη στον πνευματικό μας καθοδηγητή μακαριστό γέροντα Αθανάσιο Μυτιληναίο,

απομαγνητοφώνηση και επιμέλεια της ομιλίας: Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος

Πηγή

Читайте также