Οκνηρία: ανεπαίσθητη αμαρτία είναι επικίνδυνη για τη ζωή

Οκνηρία. Φρέντερικ Γκούντολ. Φωτογραφία: rceliamendonca.com

Σήμερα, ακόμη και ένας άνθρωπος χωρίς οικογένεια πρέπει να εργάζεται σίγουρα περισσότερο από οκτώ ώρες την ημέρα, πέντε ημέρες την εβδομάδα. Άρα, ίσως η οκνηρία δεν είναι επίκαιρη αμαρτία σήμερα;

Η αμαρτία όπως η οκνηρία, αν μπορούμε να το πούμε έτσι, ήταν τυχερή. Στην περίεργη εποχή μας, δεν έχει χάσει το πρόσωπό της. Στα ψέματα, την πορνεία, τον θυμό και πολλές άλλες αμαρτίες, ο σύγχρονος κόσμος βλέπει εδώ και καιρό, αν όχι τον κανόνα, τότε το αναπόφευκτο, ενώ η οκνηρία, παρά τα πάντα, θεωρήθηκε και θεωρείται αμαρτία. Επιπλέον, αυτή η ελαττωματικότητα είναι αδιαμφισβήτητη ακόμη και για εκείνους για τους οποίους η ίδια η έννοια της ελαττωματικότητας, ααποτελεί αν όχι ένα αταβισμό του μακρινού παρελθόντος, τότε σίγουρα μια σύμβαση.

Κρίνετε μόνοι σας, ένας άθεος προϊστάμενος θα είναι λιγότερο απαιτητικός σε έναν τεμπέλη υπάλληλο από, για παράδειγμα, ένας πιστός; Μια άθεη σύζυγος σίγουρα θα «μουρμουρίζει» τον άντρα της με την ίδια θέρμη όπως και η πιστή. Και κουτσομπόλες κουμπάρες που περνούν τις μέρες στα γεράματα σε ένα παγκάκι στην είσοδο, χωρίς καμία αμφιβολία, δεν θα δείξουν περισσότερη επιείκεια απέναντι σε έναν χρόνια άνεργο γείτονα από εκείνες που μιλούν για το ένα και για το άλλο κατά τη διάρκεια της λειτουργίας, καθισμένες σε ένα παγκάκι στην άκρη του ναού.

Κι όμως είναι σχεδόν αδύνατο να πούμε ότι τίποτα δεν άλλαξε γύρω από την οκνηρία με την πάροδο του χρόνου.

Χωρίς να μπορεί να τεμπελιάζει μέρες ολόκληρες, ο σύγχρονος άνθρωπος, ωστόσο, ξοδεύει πολλές ώρες σε οκνηρία, συχνά χωρίς καν να το παρατηρήσει. Η καλύτερη ευκαιρία για αυτό παρέχεται από ένα αγαθό του πολιτισμού όπως το Διαδίκτυο.

Κατ’ αρχάς, ο «κλασικός ελεύθερος χρόνος με τεμπελιά δεν είναι τόσο συχνό φαινόμενο. Για να περάσετε χρόνο τεμπελιάζοντας, πρέπει τουλάχιστον να έχετε αυτόν τον χρόνο. Εν τω μεταξύ, με τον σύγχρονο ρυθμό της ζωής, τέτοια ευκαιρία δεν είναι διαθέσιμη σε όλους. Υπό τις παρούσες συνθήκες, ακόμη και ένας μη οικογενειάρχης, προκειμένου να διασφαλίσει ένα ικανοποιητικό βιοτικό επίπεδο, πρέπει σαφώς να εργάζεται περισσότερο από οκτώ ώρες την ημέρα, πέντε ημέρες την εβδομάδα. Εκείνοι που έχουν οικογένεια, παιδιά, ένα στρατό συγγενών και, επιπλέον, φροντίζουν τους ηλικιωμένους γονείς, σχεδόν χωρίς εξαίρεση βιώνουν μια χρόνια έλλειψη χρόνου καθεαυτή. Για ποια οκνηρία μπορούμε να μιλάμε εδώ.

Ωστόσο, στις μέρες μας, αυτή η αμαρτία δεν έχει χάσει τη σημασία της.

Χωρίς να μπορεί να τεμπελιάζει μέρες ολόκληρες, ο σύγχρονος άνθρωπος, ωστόσο, ξοδεύει πολλές ώρες σε οκνηρία, συχνά χωρίς καν να το παρατηρήσει. Η καλύτερη ευκαιρία για αυτό παρέχεται από ένα αγαθό του πολιτισμού όπως το Διαδίκτυο. Πάρτε τουλάχιστον τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Φυσικά, δεν είναι επικίνδυνα από μόνο τους. Ωστόσο, υπό τον όρο ότι ο άνθρωπος ξέρει πώς να τα χρησιμοποιεί χωρίς να βλάψει τον εαυτό του. Ωστόσο, γύρω μας υπάρχουν πολύ πιο άμεσα αντίθετα παραδείγματα.

Οι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης περνούν πολλές ώρες δημοσιεύοντας σέλφι, φωτογραφίες φαγητού εστιατορίου και φωτογραφίες με κατοικίδια από πολλές οπτικές γωνίες. Εδώ επικοινωνούν και εδώ διεξάγουν ασυμβίβαστες διαμάχες στα σχόλια, εδώ περνούν τις ώρες εργασίας τους και κάθονται όλη τη νύχτα. Εδώ, χωρίς υπερβολή, ζουν. Και μερικές φορές ακόμη περισσότερο από ό, τι στην πραγματικότητα. Και βέβαια, όλες αυτές οι ροές φωτογραφιών και βίντεο, ατελείωτες διαδικτυακές μάχες και απλώς απρόσεκτο σερφάρισμα  στη ροή ειδήσεων, που μερικές φορές σε τραβάει για ώρες, δεν έχει άλλο όνομα εκτός από οκνηρία. Μετά από όλα, γιατί να κάθεστε με σταυρωμένα τα χέρια όταν μπορείτε να παίρνετε στα χέρια σας το smartphone κάθε ελεύθερο λεπτό;

Η τηλεόραση, που αντικαθίσταται ενεργά από το Διαδίκτυο, αν και χάνει ελαφρώς το, αλλά στην τρέχουσα μορφή της παρέχει επίσης πολλές ευκαιρίες για σπατάλη χρόνου. Τα ίδια reality show και talk-show, συζήτηση σε όλη τη χώρα της προσωπικής ζωής των celebrities, πολύωρα πολιτικά προγράμματα, η παρακολούθηση των οποίων ενσταλάζει στον θεατή μια σταθερή πεποίθηση για τη δική τους πολιτική μόρφωση παιδεία και κοινωνική σημασία, χρονοβόρες σειρές... Όφελος από την παρακολούθηση τέτοιου είδους προγραμμάτων είναι περίπου το ίδιο, σαν να πετάξατε το χρόνο που αφιερώσατε σ’ αυτά στα σκουπίδια.

Η τηλεόραση, που αντικαθίσταται ενεργά από το Διαδίκτυο, αν και χάνει ελαφρώς το, αλλά στην τρέχουσα μορφή της παρέχει επίσης πολλές ευκαιρίες για σπατάλη χρόνου.

Εάν ορισμένοι από εμάς δεν περνάμε όλο τον χρόνο στα δίκτυα ή βλέπουμε όλη την ώρα τηλεόραση μη βιάζεστε να αναπνεύσετε με ανακούφιση. Και χωρίς το Διαδίκτυο και τη τηλεόραση υπάρχουν αρκετές ευκαιρίες για σπατάλη χρόνου. Για παράδειγμα, στα ψώνια, μια μοντέρνα απασχόληση στις ημέρες μας.

Οι αγορές πραγματοποιούνται, κατά κανόνα, για μεγάλο χρονικό διάστημα, μερικές φορές με ένα σαφές σχέδιο αγορών, μερικές φορές χωρίς αυτό, και μερικές φορές εντελώς χωρίς σκοπό, αλλά πάντα συνοδεύεται από την επιθυμία να βυθιστείτε στην απλή διαδικασία περπατήματος-σκέψης-αγοράς. Φυσικά, μετά από ένα τέτοιο χόμπι, παραμένει το αποτέλεσμα με τη μορφή αγορών, ωστόσο, ανεξάρτητα από το πόσα από αυτά υπάρχουν και ανεξάρτητα από το πόσο χρειάζονται στο νοικοκυριό, εάν χαλάτε τρεις ή τέσσερις φορές περισσότερο χρόνο για την απόκτησή τους από ό, τι είναι πραγματικά απαραίτητα, τότε δεν υπάρχει πιο οκνηρό πράγμα απ’ αυτό.

Φυσικά, δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία ότι όλα τα παραπάνω δεν είναι παρά μαθήματα για σύντομα χρονικά διαστήματα. Το να ασχολείσαι με κάτι τέτοιο, για παράδειγμα, μέρες ολόκληρες, είναι τουλάχιστον δύσκολο. Ωστόσο, η ικανότητα αναπτύσσεται όχι τόσο από τη διάρκεια όσο από την κανονικότητα της δράσης. Και από αυτή την άποψη, ακόμη και μερικές χαμένες ώρες την ημέρα αρκούν για να σχηματιστεί μια φαύλη συνήθεια οκνηρίας.

Με την πάροδο του χρόνου, η επιθυμία να περνάτε χρόνο τεμπελιάζοντας θα αυξηθεί μόνο, ενώ η δύναμη και η επιθυμία να αντισταθείτε σε αυτήν την επιθυμία θα γίνεται όλο και λιγότερες. Το αποτέλεσμα θα αποδειχθεί φυσικά λυπηρό: άνθρωπος που έχει μάθει στην οκνηρία θα σταματήσει να εκτιμά τον χρόνο. Έχοντας εισέλθει στο Διαδίκτυο για πέντε λεπτά, μπορεί εύκολα να περάσει μισή μέρα κοιτάζοντας μηνύματα που δεν χρειάζεται ή να συνομιλεί στον messenger μίση μέρα, οποιαδήποτε σοβαρή δουλειά θα είναι δύσκολη γι’ αυτόν, τα κύρια χαρακτηρίστηκα του θα είναι η χαλαρότητα, η έλλειψη αυτοπειθαρχίας, η ανευθυνότητα και η ανασφάλεια. Δεν αξίζει να μιλήσουμε για τις προοπτικές ζωής ενός τέτοιου ατόμου λόγω... Για πνευματική ζωή, από την άλλη πλευρά, δεν πρέπει καν να ξεκινήσουμε την κουβέντα, καθώς απαιτεί πολύ περισσότερη αποφασιστικότητα, συγκέντρωση, συνέπεια και δράση από την κοσμική ζωή.

Επομένως, το συμπέρασμα είναι απλό: είναι απαραίτητο να μάθουμε να μην χάνουμε ούτε μια ώρα ούτε ένα λεπτό, γιατί το πρόβλημα είναι η αρχή, μετά από μία χαμένη ώρα, ανοίγει μια θλιβερή προοπτική σπατάλης ζωής.

Читайте также