Βουλγαρία: Πρωτιά στην Ευρωζώνη με ευρώ που απεικονίζουν Ορθόδοξους Αγίους

Η Βουλγαρία ετοιμάζεται να εισέλθει στην Ευρωζώνη την 1η Ιανουαρίου 2026 και να καταγράψει μια ιστορική πρωτιά: θα γίνει το πρώτο κράτος-μέλος που θα κυκλοφορήσει κέρματα ευρώ με απεικονίσεις Ορθόδοξων Αγίων και επιγραφές στην κυριλλική γραφή.

Αντί να επιλέξει πολιτικές ή πολιτιστικές μορφές, η Σόφια επέλεξε έναν έντονα πνευματικό συμβολισμό. Στα κέρματα των 1 και 2 ευρώ θα απεικονίζονται δύο από τις σημαντικότερες μορφές της Ορθοδοξίας και της βουλγαρικής ιστορίας: ο Άγιος Ιωάννης της Ρίλα και ο Άγιος Παΐσιος ο Χιλανδαρινός.

Η επιλογή έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και για το ελληνικό κοινό, καθώς και οι δύο Άγιοι συνδέονται ιστορικά με την ελληνική γλώσσα και την ελληνορθόδοξη παιδεία.

Στο κέρμα των 2 ευρώ θα απεικονίζεται ο Άγιος Παΐσιος ο Χιλανδαρινός, μορφή-κλειδί της βουλγαρικής εθνικής αφύπνισης. Παρότι θεωρείται εθνικός αναμορφωτής της Βουλγαρίας, η πνευματική του πορεία ήταν στενά δεμένη με τον ελληνικό χώρο. Έζησε και έδρασε στο Άγιον Όρος και ειδικότερα στη Μονή Χιλανδαρίου, όπου η ελληνική γλώσσα κυριαρχούσε στη λατρεία και στη διοίκηση. Η γνώση των εκκλησιαστικών ελληνικών αποτυπώνεται στα έργα και τις επιστολές του.

Το κέρμα του 1 ευρώ θα φέρει τη μορφή του Αγίου Ιωάννη της Ρίλα, προστάτη της Βουλγαρίας και ιδρυτή της ομώνυμης Μονής. Έζησε τον 9ο και 10ο αιώνα, σε περίοδο έντονης βυζαντινής επιρροής. Ιστορικές μαρτυρίες δείχνουν ότι είχε επικοινωνία με το Βυζάντιο και ότι τα κείμενά του ακολουθούν την ελληνική πατερική παράδοση, γεγονός που υποδηλώνει γνώση της ελληνικής γλώσσας.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, αν και η Ελλάδα υπήρξε η πρώτη ορθόδοξη χώρα που υιοθέτησε το ευρώ το 2001, δεν προχώρησε σε θρησκευτικές απεικονίσεις, επιλέγοντας θέματα από την αρχαιότητα και τον νεότερο πολιτισμό. Αντίθετα, η Βουλγαρία εισάγει για πρώτη φορά την ορθόδοξη εικονογραφία στο κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα, ακολουθώντας το παράδειγμα του Βατικανού και του Αγίου Μαρίνου, που προβάλλουν την καθολική τους παράδοση.

Παράλληλα, η ένταξη της Βουλγαρίας φέρνει και μια θεσμική και συμβολική αλλαγή: την επίσημη παρουσία της κυριλλικής γραφής στο ευρώ. Στα κέρματα θα αναγράφονται οι λέξεις «ЕВРО» (ευρώ) και «СТОТИНКИ» (λεπτά), καθώς και το όνομα της χώρας «БЪЛГАРИЯ». Στη στεφάνη του κέρματος των 2 ευρώ θα υπάρχει η επιγραφή «БОЖЕ ПАЗИ БЪЛГАРИЯ» («Θεέ, προστάτευε τη Βουλγαρία»).

Στα μικρότερης αξίας κέρματα, από 1 έως 50 λεπτά, θα διατηρηθεί ο Ιππέας της Μάνταρα — μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO του 8ου αιώνα. Η Κεντρική Τράπεζα της Βουλγαρίας επέλεξε τη διατήρησή του για λόγους συνέχειας με το υφιστάμενο νόμισμα, το λέβα, και για τη διευκόλυνση της μετάβασης των πολιτών στο ευρώ.

Η ισοτιμία έχει οριστεί οριστικά στο 1 ευρώ = 1,95583 λέβα.

Νωρίτερα η ΕΟΔ έγραψε ότι ο Επίσκοπος της Σερβικής Εκκλησίας προσευχήθηκε στη γενέτειρα των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου.