Βαρέα οχήματα εντός της Αγιάς Σοφιάς με πρόσχημα τα «έργα αποκατάστασης» (ΦΩΤΟ)
Βαριά οχήματα εισήλθαν στην Αγία Σοφία για «έργα αποκατάστασης», προκαλώντας έντονες ανησυχίες για φθορές στο δάπεδο, τα ψηφιδωτά και τον θόλο του μνημείου.
Βαριά οχήματα έχουν εισέλθει μέσα στην Αγία Σοφία, το ιερό σύμβολο της Ορθοδοξίας και Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, με πρόσχημα την εκτέλεση «αναγκαίων έργων αποκατάστασης και αντισεισμικής προστασίας». Στο δάπεδο διακρίνονται κάποια προστατευτικά πάνελ, ενώ τα βαριά οχήματα διακρίνονται και στο εσωτερικό και στην είσοδο της Πύλης του Αυτοκράτορα, αναζωπυρώνοντας τους φόβους για φθορές που μπορεί να προκαλέσουν.
Ένας ειδικός μιλώντας στο Türkiye Today, αναφέρει πως το δάπεδο της Αγίας Σοφίας δεν είναι ενιαίο και πως από κάτω υπάρχουν ψηφιδωτά, πέτρινα σημεία και κενά. Οπότε τα πάνελ που τοποθετήθηκαν στο δάπεδο ίσως δεν προσφέρουν απόλυτη ασφάλεια. Εξαιτίας των δονήσεων μπορεί με την πάροδο του χρόνου να υπάρξουν καταστροφές ή παραμόρφωση, όπως εκτιμά.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Σύμφωνα με άλλον εμπειρογνώμονα που μιλάει στο τουρκικό μέσο, ένας κίνδυνος είναι να παραμορφωθούν τα προστατευτικά πάνελ στα σημεία που υπάρχουν κενά στο δάπεδο. Από τις δονήσεις των έργων, επίσης αναφέρει πως μπορεί να επηρεαστεί ο θόλος αλλά και να προκληθούν μικρορωγμές.
Ακόμη ο Πρόεδρος της Ένωσης Ιστορίας της Τέχνης (Art History Association) Şerif Yaşar με ανάρτησή του σε μέσο κοινωνικής δικτύωησς έγραψε: “Σκάνδαλο αναστήλωσης σημειώνεται σήμερα το βράδυ στην Αγία Σοφία. Δυστυχώς μέσα στο τζαμί της Αγίας Σοφίας, πάνω από τα ιστορικά μάρμαρα, περνούν μηχανήματα εργασίας και φορτηγά μεγάλης χωρητικότητας. Αγαπητέ Υπουργέ, δεν νομίζετε ότι κάτι δεν πάει καλά; Αναμένουμε παρέμβαση”.
Bu akşam Ayasofya’da bir restorasyon skandalı yaşanıyor. Maalesef yüksek tonajlı iş makineleriyle Ayasofya camisinin içine, tarihi mermerlerin üzerinden kamyonlarla geçiliyor. Sayın Bakanım sizce de burada bir yanlış yok mu.Müdahale edilmesini bekliyoruz. @MehmetNuriErsoy pic.twitter.com/FaFzh6qCgW
— Şerif Yaşar (@SerifYasarSY) November 23, 2025
Η απάντηση του υπουργού Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας
Μετά τη δημόσια συζήτηση που προκάλεσαν αυτές οι εικόνες, ο υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας Μεχμέτ Νουρί Ερσόι ξεκαθάρισε πως οι εργασίες θα συνεχιστούν κανονικά τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό του ιστορικού κτιρίου.
Turizm Bakanlığı, Ayasofya Camii'nin restorsayon çalışmaları konusunda açıklama paylaştı:
— ibrahim Haskoloğlu (@haskologlu) November 24, 2025
Çalışmalarda kullanılması planlanan en büyük araç 45 ton ağırlığındadır. Bu aracın metrekareye düşen ağırlığı ise 6 tondur. Hazırlanan özel zemin, en ağır aracın ağırlığını güvenle… https://t.co/YxOxKW870o pic.twitter.com/xuTgd5LTzo
Σύμφωνα με τον ανταποκριτή του ΣΚΑΪ στην Κωνσταντινούπολη, Μανώλη Κωστίδη και το Υπουργείο αναφέρει σε ανακοίνωση πως πρόκειται για «αναγκαία έργα αποκατάστασης και αντισεισμικής προστασίας» και πως «ετοιμάστηκε ειδική πλατφόρμα για να μπουν τα φορτηγά χωρίς να γίνει καμία ζημιά στο μνημείο».
Όσα αναφέρει η Γενική Διεύθυνση Ιδρυμάτων της Τουρκίας
Παράλληλα, και η Γενική Διεύθυνση Ιδρυμάτων εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία καθησυχάζει και εξηγεί τι εργασίες γίνονται στο μνημείο.
Αναλυτικά, αναφέρει:
«Οι εργασίες για τη διασφάλιση της μεταφοράς της Αγίας Σοφίας στις μελλοντικές γενιές με τον πιο σωστό και ασφαλή τρόπο συνεχίζονται υπό τη διαχείριση της Γενικής Διεύθυνσης μας. Η Αγία Σοφία, που στέκεται για περίπου 15 αιώνες και έχει υποστεί τρεις φορές καταστροφή και ανακαίνιση, αποτελεί αντικείμενο προστασίας και αποκατάστασης υψηλής σημασίας. Στο πλαίσιο της δεύτερης φάσης των εργασιών αποκατάστασης, που ξεκίνησαν το 2023, πραγματοποιούνται παρεμβάσεις για την αντισεισμική ασφάλεια του μνημείου. Συγκεκριμένα, ανανεώθηκαν οι μολύβδινες επικαλύψεις στην εξωτερική επιφάνεια του κύριου τρούλου και αποφασίστηκε από την Επιστημονική Επιτροπή και το Συμβούλιο Συντήρησης Αρχαιοτήτων να καλυφθεί η επιφάνεια του τρούλου με προσωρινή μεταλλική κατασκευή, ώστε να προστατευτούν τα εσωτερικά ψηφιδωτά και να αποφευχθεί οποιαδήποτε ζημιά από τις καιρικές συνθήκες.
Για τη στήριξη αυτής της προσωρινής μεταλλικής κατασκευής, η Επιστημονική Επιτροπή αποφάσισε την ανέγερση τεσσάρων κύριων κιόνων ύψους 43,5 μέτρων μέσα στο τέμενος, χωρίς να εμποδίζεται η λειτουργία του χώρου λατρείας. Η εγκατάσταση του συστήματος και η μεταφορά των μεταλλικών υλικών απαιτούσαν τη χρήση βαρέων μηχανημάτων, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μια ειδική διαδρομή πρόσβασης από τη δυτική πλευρά του μνημείου. Στο πλαίσιο αυτό, έγιναν στατικές μελέτες για τα σταθερά και κινούμενα φορτία, δοκιμές φόρτισης εδάφους, ταξινόμηση εδάφους και γεωραντάρ.
Μετά τις εκτιμήσεις, η φέρουσα ικανότητα του εδάφους υπολογίστηκε σε 25 τόνους ανά τ.μ., ενώ κατασκευάστηκε ένα σύστημα ικανό να υποστηρίξει 30 τόνους ανά τ.μ. Τα μηχανήματα που θα χρησιμοποιηθούν ορίστηκαν σύμφωνα με αυτά τα μεγέθη, με το μεγαλύτερο όχημα να ζυγίζει 45 τόνους. Το φορτίο πίεσης ανά τετραγωνικό μέτρο είναι μόλις 6 τόνοι, πλήρως ασφαλές για το έδαφος. Μετά από περίπου έναν χρόνο προετοιμασίας, ξεκίνησαν οι τοποθετήσεις βάσει των σχεδίων και των αποφάσεων της Επιστημονικής Επιτροπής και του Συμβουλίου Συντήρησης Αρχαιοτήτων.
Από την είσοδο της δυτικής αυλής μέχρι την είσοδο της κύριας αίθουσας προσευχής, κατασκευάστηκε πολυστρωματικό πλαίσιο από προκατασκευασμένα στοιχεία και ξύλινα στηρίγματα πάνω σε μεταλλική πλατφόρμα, σύμφωνα με τις στατικές μελέτες. Με αυτόν τον τρόπο προστατεύτηκαν τα μαρμάρινα δάπεδα και ταυτόχρονα δημιουργήθηκε ασφαλής διαδρομή για τα οχήματα.
Στην κύρια αίθουσα προσευχής, πρώτα πραγματοποιήθηκε τεκμηρίωση των υπαρχόντων μαρμάρινων δαπέδων και έλεγχος της στρώσης της κρεμαστής στρώσης τους. Στη συνέχεια, χρησιμοποιήθηκαν γεωραντάρ και δοκιμές ταξινόμησης εδάφους. Σε όλο το χώρο όπου θα κινούνταν τα μηχανήματα, τοποθετήθηκε πολυστρωματικό προσωρινό δάπεδο για τη διάχυση των φορτίων και την προστασία των μαρμάρινων πλακών.
Για να διασφαλιστεί η ακεραιότητα του αυθεντικού μαρμάρινου δαπέδου της Αγίας Σοφίας, το δάπεδο καλύφθηκε με στρώσεις που περιλαμβάνουν επίστρωση που επιτρέπει τη διέλευση ατμού, τσόχα, άμμο, κόντρα πλακέ 18 mm, ξύλινο σκελετό 10×10 cm, πλαστικές πλάκες XPS ανάμεσα στους σκελετούς, ηχομονωτικό υπόστρωμα πάνω από τους σκελετούς και τελική στρώση λαμαρίνας για πλήρη προστασία. Κατά τη διάρκεια των εργασιών χρησιμοποιήθηκαν επίσης συσκευές απορρόφησης καπνού, για να αποτραπεί η εξάπλωση των καυσαερίων των μηχανημάτων».
Προηγουμένως η ΕΟΔ έγραψε ότι οι Τούρκοι αποξηλώνουν τον τρούλο της Αγίας Σοφίας!