Σαφές μήνυμα Ε.Ε. προς Αλβανία: Σεβαστείτε την Ορθόδοξη Εκκλησία
Το Ευρωκοινοβούλιο απαιτεί πλήρη θρησκευτική ελευθερία και σεβασμό στην αυτοκεφαλία της Ορθοδόξου Εκκλησίας, αλλά και προστασία των δικαιωμάτων της Ελληνικής Μειονότητας
Πολύ περισσότερο από ζητήματα αποκατάστασης εκκλησιαστικών περιουσιών, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με ψήφισμα που ενέκρινε στην Ολομέλεια της 9ης Ιουλίου 2025 για την πορεία ένταξης της Αλβανίας στην Ε.Ε., αποστέλλει σαφές μήνυμα προς τα Τίρανα: Σεβαστείτε πλήρως και χωρίς προϋποθέσεις την αυτονομία της Ορθοδόξου Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Αλβανίας, αποφεύγοντας κάθε μορφή κρατικής παρέμβασης στη δομή και διοίκηση της.
Το ψήφισμα, το οποίο είχε προηγουμένως εγκριθεί από την Επιτροπή Εξωτερικών του Ευρωκοινοβουλίου, εντάσσει την προστασία της Εκκλησίας στο πλαίσιο διατήρησης της θρησκευτικής πολυμορφίας και ειρηνικής συνύπαρξης στη χώρα, σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο για την Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας, μετά την απώλεια του Μακαριστού Αρχιεπισκόπου Αναστασίου και δύο μελών της Ιεράς Συνόδου.
Στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής ανησυχίας βρίσκονται:
Οι επανειλημμένες παρεμβάσεις των αλβανικών αρχών σε ζητήματα εκκλησιαστικής διοίκησης.
Οι καθυστερήσεις ή αρνήσεις επιστροφής καταπατημένων ναών, μονών και εκκλησιαστικών κειμηλίων.
Οι αυθαιρεσίες εις βάρος της εκκλησιαστικής περιουσίας προς όφελος οικονομικών συμφερόντων με κυβερνητική κάλυψη.
Το Ψήφισμα (P10-TA(2025)0155) καταγγέλλει ρητά κάθε παρέμβαση στην ιεραρχική δομή της Εκκλησίας και καλεί σε ειλικρινή διάλογο για την προάσπιση της θρησκευτικής ελευθερίας.
Στήριξη στην Ελληνική Ορθόδοξη Μειονότητα
Ιδιαίτερη μνεία γίνεται και στη στενή σχέση της Ορθοδόξου Εκκλησίας με την Ελληνική Εθνική Μειονότητα, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων της Βορείου Ηπείρου είναι Ορθόδοξοι. Το Ψήφισμα καλεί την Αλβανία:
Να προστατεύσει τη θρησκευτική και πολιτιστική κληρονομιά της Ελληνικής Ορθόδοξης Μειονότητας.
Να επιστρέψει και να αναγνωρίσει νομικά ναούς και κοιμητήρια.
Να σταματήσει αυθαίρετες απαλλοτριώσεις και κατεδαφίσεις ιδιοκτησιών ιστορικής σημασίας.
Παράλληλα, ζητείται αναδιάρθρωση της Κρατικής Επιτροπής για τις Μειονότητες, ουσιαστική χρηματοδότηση πολιτιστικών δράσεων και εγγυήσεις για εκπαίδευση στην ελληνική γλώσσα χωρίς περιορισμούς.
Η απογραφή του 2023 υπό αμφισβήτηση
Το Ευρωκοινοβούλιο εντοπίζει σημαντικό έλλειμμα εμπιστοσύνης στη διαδικασία απογραφής του 2023 (CENS 2023), την οποία απέρριψαν τόσο η Ορθόδοξη Εκκλησία όσο και φορείς της Ελληνικής Μειονότητας. Επισημαίνεται η ανάγκη σεβασμού του αυτοπροσδιορισμού, όπως προβλέπεται από το Συμβούλιο της Ευρώπης, και η σύνδεση αυτής της αρχής με την επίτευξη των προϋποθέσεων για την ευρωπαϊκή προοπτική της Αλβανίας.
