Μονή Σινά και Λαύρα των Σπηλαίων του Κιέβου
Χαράλαμπος Άνδραλης, δικηγόρος
Η δικαστική δήμευση της Μονής Σινά από το κράτος της Αιγύπτου, δικαίως προκάλεσε πολλές αντιδράσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Η απόφαση του αιγυπτιακού δικαστηρίου μετατρέπει τους Σιναΐτες μοναχούς σε φιλοξενούμενους στο σπίτι τους και δίνει ουσιαστικά τη δυνατότητα στο εκάστοτε αιγυπτιακό καθεστώς να μπορεί να τους αποβάλει, ανά πάσα στιγμή, με οποιαδήποτε πρόφαση.
Η ιδιοκτησία δεν καταργείται από το οποιοδήποτε δικαίωμα χρήσης και ο ιδιοκτήτης έχει τον κύριο λόγο πάνω στην ιδιοκτησία του. Όσο οι ίδιες οι μονές ως νομικά πρόσωπα, δεν έχουν την πλήρη κυριότητα των μοναστηριακών συγκροτημάτων, αλλά μόνο τη χρήση, θα υφίσταται η απειλή της έξωσης, με τη συνοδεία των σχετικών εκβιασμών.
Ειδικότερα, η έλλειψη ιδιοκτησιακής κατοχύρωσης της Μονής Σινά, βασίζεται εν πολλοίς στην αμφισβήτηση της νομικής ισχύος των χρυσοβούλων, την οποία ισχύ εντελώς ανεύθυνα ξεκίνησε να αμφισβητεί μεγάλο μέρος του δημοσιογραφικού και πολιτικού κόσμου της Ελλάδας, συνεπικουρούμενοι και από εκκλησιαστικά πρόσωπα, ο καθένας για τους δικούς του λόγους, όταν την επικαιρότητα μονοπωλούσε το δήθεν σκάνδαλο του Βατοπεδίου.
Η έλλειψη ιδιοκτησιακής κατοχύρωσης της Μονής Σινά, σε συνδυασμό με την επιθετικότητα της ισλαμικής θρησκείας, όσο και με τις γενικότερες γεωπολιτικές εξελίξεις, εντείνουν δικαιολογημένα τις ανησυχίες για την απρόσκοπτη λειτουργία της ιστορικής Μονής. Ακόμα και αν κατοχυρώνεται η θρησκευτική λειτουργία της, ποιος εγγυάται ότι το καθεστώς δεν θα παραδώσει τη Μονή σε μοναχούς άλλου χριστιανικού δόγματος ή αμφιβόλου κανονικότητας, όπως συμβαίνει στην Ουκρανία;
Διότι πολλά μοναστήρια και ναοί της Ουκρανίας, που είχαν δημευθεί από την κομμουνιστική περίοδο και παρέμειναν στην ιδιοκτησία του ουκρανικού κράτους μετά την πτώση του σοβιετικού καθεστώτος, με δικαίωμα χρήσης των μοναχών, αντιμετωπίζουν σήμερα το ίδιο πρόβλημα.
Στη Λαύρα των Σπηλαίων του Κιέβου, το ιστορικότερο μοναστήρι όλου του σλαβικού κόσμου με εκατοντάδες άφθορα σκηνώματα Αγίων Πατέρων, το ουκρανικό κράτος έδιωξε με βίαιο τρόπο τους μοναχούς της Κανονικής Εκκλησίας από την «ιδιοκτησία» του και παρέδωσε τα προσκυνήματα στη λεγόμενη αυτοκέφαλη εκκλησία της Ουκρανίας, μέλη της οποίας πρωτοστατούν στις βιαιότητες κατά των Ορθοδόξων Ουκρανών.
Όσο ενθαρρυντικό είναι το γεγονός της κινητοποίησης εκκλησιαστικών και άλλων παραγόντων για τη διαφύλαξη της Μονής Σινά, άλλο τόσο απογοητευτική είναι η προκλητική αδιαφορία των ελληνόφωνων Εκκλησιών για τα μοναστήρια και τους ναούς της Ουκρανίας.
